animalspress

Επίπονα πειράματα σε ζώα για ζωοτροφές και καλλυντικά...

Είναι γεγονός ότι στην πλειοψηφία τους οι μεγάλες εταιρίες καλλυντικών, φαρμάκων και ζωοτροφών προτού να προωθήσουν κάποιο προϊόν τους στην αγορά, πραγματοποιούν πειράματα σε ζώα με σκοπό την πιστοποίηση της ασφάλειάς του. Για το λόγο αυτό άλλωστε έχουν θεσπιστεί κανόνες απο το Animal Welfare Act που καθορίζουν τα πλαίσια και τις συνθήκες διεξαγωγής των ελέγχων αυτών. Τι γίνεται όμως όταν τα ζώα υπόκεινται σε δοκιμασίες επίπονες, επιβλαβείς για την υγεία τους και σε πολλές περιπτώσεις επικίνδυνες για την ίδια τους την επιβίωση;..


Η ιστορία με τα πειράματα που πραγματοποιούσαν εταιρίες παραγωγής ζωοτροφών όπως η αμερικάνικη Iams, θυγατρική του κολοσσού Procter & Gamble, η καναδική Menu Foods και η Hills είναι παλιά και μια πτυχή της είδε το φως της δημοσιότητας όταν η βρετανική εφημερίδα UK Sunday Express δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα ένα άρθρο που αφορούσε ακριβώς το θέμα αυτό. Το Μάιο του 2001 η δημοσιογράφος Lucy Johnson παρέθεσε κάποιες πληροφορίες που σχετίζονταν με τις μελέτες που λάμβαναν χώρα στο ερευνητικό κέντρο Sinclair. Η μονάδα αυτή, παλιότερα γνωστή ως «Κέντρο παροχής τοξικολογικών και αναπαραγωγικών υπηρεσιών», έχει την έδρα της στη δυτική επαρχία Callaway και είχε εξουσιοδοτηθεί τόσο από την Iams όσο και από την Menu Foods για την πραγματοποίηση των πειραμάτων. Οι λεπτομέρειες που ανέφερε η Βρετανίδα δημοσιογράφος είναι πραγματικά συγκλονιστικές.

Η ομάδα των επιστημόνων του κέντρου θέλοντας να μελετήσει την επίδραση μιας πρωτεϊνούχας τροφής σε σκυλιά με νεφρική ανεπάρκεια αφαίρεσε, σε 24 από αυτά, το δεξί νεφρό καθώς και τμήμα του αριστερού, ενώ 8 θανατώθηκαν για να μελετηθεί ο νεφρικός τους ιστός. Σε μια άλλη δοκιμασία ανίχνευσης της επίδρασης της δίαιτας στην ανάπτυξη του τριχώματος οι ερευνητές προκάλεσαν εσκεμμένα πληγές στο στήθος 24 κουταβιών ενώ αφαιρέθηκε το στομάχι σε 28 γάτες για να αναλυθεί η δράση των φυτικών ινών στην διατροφή τους. Επιπλέον, για την μελέτη των αλλεργικών αντιδράσεων εμβολιάστηκαν, με τμήματα ζωντανού ιού, 14 κουτάβια χάσκι κατά την διάρκεια των 12 πρώτων εβδομάδων της ζωής τους, επιφέροντάς τους έτσι μόνιμη ευαισθησία.


Οι αντιδράσεις που δημιουργήθηκαν από την δημοσίευση του άρθρου ήταν, όπως αναμενόταν, θυελλώδεις. Από την πλευρά της η εταιρία Iams, η οποία δραστηριοποιείται στην πώληση ζωοτροφών από το 1940, (ιδρυτής της υπήρξε ο διατροφολόγος Paul Iams), θέλοντας να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της προς τους καταναλώτες, προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις:

• Τα αποτελέσματα των ερευνών μας έχουν σαν στόχο την επίτευξη υγιεινών συνθηκών διαβίωσης για τα κατοικίδια.
• Οι μελέτες σε ζώα διεξάγονται μονάχα αν οι υπόλοιπες εναλλακτικές ερευνητικές μέθοδοι έχουν εξαντληθεί.
• Η εταιρία συμμορφώνεται με τους κανόνες που έχει επιβάλλει τόσο το Animal Welfare Act όσο και το Αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας.
• H εταιρία δεν συμμετέχει σε κανένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει την ευθανασία ζώων.

Ολοκληρώνοντας, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Iams επισήμαναν ότι καταδικάζουν τις πρακτικές του ερευνητικού κέντρου Sinclair και απομακρύνουν 19 από τα ζώα που συμμετείχαν στα διατροφικά προγράμματα.


Η εταιρία Hills από την πλευρά της, υποστήριξε ότι πλέον ένας σημαντικός αριθμός των ζώων που παίρνουν μέρος στις μελέτες, θα παραμένουν στο σπίτι που τα "φιλοξενεί" ενώ απώτερος σκοπός τους είναι η υιοθέτηση πιο "εξευγενισμένων" ερευνητικών μεθόδων όπως η χρήση μαθηματικών τύπων και "τεχνητών στομάτων" που μοιάζουν με τα φυσικά και δίνουν πληροφορίες για την δράση των τροφών.


Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μεγάλες οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην προστασία των δικαιωμάτων των ζώων όπως η American Veterinary Medical Association,η Canadian Federation of Human Societies και η American Animal Hospital Association διατήρησαν μια ιδιαίτερα θετική στάση προς τις εταιρίες Iams και Hills. Χαρακτήρισαν το άρθρο ανακριβές και αναξιόπιστο, υποστήριξαν ότι στα ερευνητικά προγράμματα τηρήθηκαν όλα τα πρωτόκολλα ασφάλειας και ότι οι μελέτες πραγματοποιήθηκαν για την βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοικιδίων.

Το θέμα επανήλθε στην επιφάνεια από την PETA( People for the Ethical Treatment of Animals), τη σημαντικότερη ίσως μη κερδοσκοπική οργάνωση για την προστασία των δικαιωμάτων των ζώων. Η PETA, η οποία εδρεύει στο Norfolk της Virginia, αριθμεί περίπου 2 εκατομμύρια μέλη και ιδρύθηκε το 1980 με στόχο την προάσπιση της ηθικής μεταχείρισης των ζώων τόσο σε επίπεδο κτηνοτροφίας όσο και σε επίπεδο μελετών και προγραμμάτων ψυχαγωγίας.


Μια από τις πιο συνηθισμένες πρακτικές της είναι η συγκέντρωση στοιχείων από υπαλλήλους της που εργάζονται μυστικά σε διάφορα ερευνητικά κέντρα και παραμένουν, ορισμένες φορές ακόμα και μήνες, καταγράφοντας τις εμπειρίες τους. Στα πλαίσια μιας παρόμοιας εννιάμηνης (από τα τέλη του 2002 μέχρι τις αρχές του 2003) αποστολής στο κέντρο Sinclair, το οποίο διεξήγαγε μελέτες για λογαριασμό της Iams και της Menu Foods, ο συνεργάτης της PETA αποκάλυψε συγκλονιστικά στοιχεία για τις συνθήκες που βιώναν τα ζώα που συμμετείχαν στα προγράμματα.Τα περισσότερα ήταν έγκλειστα σε ατσάλινα ή τσιμεντένια κλουβιά ενώ πολλά από τα σκυλιά ήταν παρατημένα στο βρώμικο και φθαρμένο πάτωμα του εργαστηρίου, αφού προηγουμένως τους είχαν αφαιρεθεί τμήματα απο τους μύες των ποδιών τους.Τα βαριά άρρωστα ζώα ήταν εντελώς παραμελημένα, χωρίς την παροχή καμιάς απολύτως κτηνιατρικής φροντίδας.

O συνεργάτης της PETA κατήγγειλε επίσης ότι στο εργαστήριο υπήρχε πάτωμα από σχιστόλιθο, κάτι που απαγορεύεται ρητά από το Animal Welfare Act, με αποτέλεσμα πολλά από τα σκυλιά να έχουν κομμένα μέλη και τραυματισμένα πέλματα ως συνέπεια της μακροχρόνιας έκθεσής τους στο τραχύ αυτό δάπεδο. Επιπλέον, η πλειοψηφία των ζώων αντιμετώπιζε σοβαρό οδοντικό πρόβλημα: τα δόντια τους ήταν καφέ, με εμφανή σημάδια πέτρας και τα ούλα τους ήταν κόκκινα και πρησμένα αφού σύμφωνα με την έρευνα δεν έπρεπε να μασήσουν ο,τιδήποτε σκληρό και τρέφονταν αποκλειστικά με κονσέρβες.

Οι ακτιβιστές της PETA, έχοντας πλέον τις απαιτούμενες αποδείξεις, βιντεοσκοπημένες δηλαδή εικόνες από το εργαστήριο Sinclair, κατήγγειλαν τους δύο βασικούς του πελάτες: την παραγωγό εταιρία ζωοτροφών Iams και την προμηθευτική εταιρία Menu Foods. Το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας επέβαλε με καθυστέρηση τριών ετών πρόστιμο ύψους 33.000 δολλαρίων στο ινστιτούτο, για συνολικά σαράντα παραβάσεις του Animal Welfare Act. Οι υπεύθυνοι του υπουργείου απήγγειλαν στο κέντρο κατηγορίες οι οποίες αφορούσαν κυρίως την ανεπαρκή εκπαίδευση των υπαλλήλων του, την αποτυχία παροχής των απαιτούμενων πόρων για τη στέγαση και τη φροντίδα των ζώων (το μέγεθος των κλουβιών ήταν μικρότερο του νόμιμου ορίου) καθώς και τον περιορισμένο εμβολιασμό τους. Διαπιστώθηκε επιπλέον ανεπαρκής χορήγηση αναισθητικών φαρμάκων κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων. Το κέντρο Sinclair κατηγορήθηκε επίσης για έλλειψη «καλής πίστης» αφού στο παρελθόν είχε δεχθεί έγγραφη επίπληξη για την απουσία ετήσιας αναφοράς και για τη διεξαγωγή πειραμάτων σε τοποθεσία που δεν είχε επισήμα δηλωθεί στην αντίστοιχη ομοσπονδιακή υπηρεσία.

Η δημοσιοποίηση του θέματος σε τόσο ευρεία κλίμακα και οι ποινικές διώξεις που ακολούθησαν, ανάγκασαν το κέντρο να καταβάλλει το πρόστιμο και την εταιρία Iams κατ' επέκταση να διακόψει την συνεργασία της με αυτό. Επιπλέον οι εκπρόσωποί της ανακοίνωσαν επίσημα ότι σε ένα ποσοστό της τάξης του 70% τα πειράματα θα γίνονται κατ’ οίκον αφού οι ιδιοκτήτες προηγούμενως εκπαιδευθούν κατάλληλα στον τρόπο διατροφής καθώς και στη συλλογή δειγμάτων ούρων και κοπράνων που είναι απαραίτητα για τις εργαστηριακές αναλύσεις. Παρόλο που η εταιρία εμφανίστηκε πρόθυμη να προβεί σε ορισμένες αλλαγές εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι κάποιες από τις μελέτες είναι αρκετά πολύπλοκες για να πραγματοποιούνται σπίτι με αποτέλεσμα 700 ζώα να παραμένουν σ’ενα εργαστήριο στο Οχάιο. Η ένσταση της PETA είναι ότι το εργαστήριο μπορεί εναλλακτικά να συνεργαστεί με διάφορες κτηνιατρικές κλινικές που είναι ήδη εξοικοιωμένες με περιπτώσεις ζώων με ελαφρές παθολογικές διαταραχές και βοηθήθηκαν από ένα συγκεκριμένο τύπο τροφής.


Είναι κατανοητό ότι οι εταιρίες παραγωγής τροφών για κατοικίδια είναι επιχειρήσεις ιδιαίτερα προσοδοφόρες και βασικός τους στόχος είναι η αύξηση των κερδών τους. Είναι επίσης αποδεκτό ότι πολλές φορές θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν πειράματα που σαν σκοπό τους θα έχουν τη διοχέτευση στην αγορά ενός θρεπτικού και ασφαλούς προϊόντος. Όταν όμως αποδεικνύεται ότι οι νόμοι που έχουν θεσπιστεί καταστρατηγούνται με μοναδικά θύματα της δυσάρεστης αυτής ιστορίας τα ζώα, τότε πρόκειται για κάτι τελείως διαφορετικό. Ας μην ξεχνάμε ότι το επίπεδο του πολιτισμού ενός λαού κρίνεται από την συμπεριφορά του απέναντι σε αυτούς που στέκονται ανυπεράσπιστοι εμπρός του, ανίκανοι να διαμαρτυρηθούν ή να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους.

Κείμενο - έρευνα: Μίνα Πετμεζά
Φωτογραφία: Από το κρυφό βίντεο της Peta

ΠΗΓΕΣ:www.bbc.com, www.cnn.com, www.cbs.com, www.iams.com, www.peta.com, www.iamscruelty.com, www.blue-planet.gr