ΠΦΠΟ : Υπαίθριο εμπόριο ζώων. Επιτρέπεται ή όχι; Ολοκληρωμένο Νομικό Βοήθημα.

Το υπαίθριο εμπόριο ζώων στην Ελλάδα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πληγές του φιλοζωικού χώρου και καταδεικνύει το πως ο άνθρωπος αντιμετωπίζει τα ζώα ακόμα και σήμερα, σύμφωνα με την Πανελλαδική Φιλοζωική Περιβαλλοντική Ομοσπονδία. Αναφέρεται χαρακτηριστικά : Χάριν στην άγνοια νομοθετικών διατάξεων τόσο από τις ελεγκτικές αρχές, όσο και από τους ίδιους τους φιλόζωους, το παράνομο υπαίθριο εμπόριο ζώων ανθίζει καθώς η πολυνομία, επιτρέπει την ατιμωρησία. Γι αυτό τον λόγο, η κάθε καταγγελία θα πρέπει να περιλαμβάνει και την παραμικρή νομική λεπτομέρεια ώστε να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά...

- Επιτρέπεται το υπαίθριο εμπόριο ζώων; 
- Ναι, αλλά…… 

Εδώ λαμβάνει τα σκήπτρα ο Νομοθέτης και οι πολλοί και πολύπλοκοι νόμοι και διατάξεις.

Πολλοί Αστυνομικοί, εξαιτίας της πολυνομίας δεν γνωρίζουν ή γνωρίζουν εν μέρη τι πρέπει να ελέγξουν. Συνήθως αρκούνται μόνο στην επίδειξη (ή μη) άδειας μικροπωλητή. Όμως αυτό είναι ένα τεράστιο λάθος και δεν αποτελεί παρά μόνο την αρχή του ελέγχου.

Αναλυτικά, θα εξηγήσουμε τι επιτρέπεται και τι όχι για τα είδη των ζώων που πωλούνται.

Νομικό πλαίσιο:

• Ν.4039/2012
• Ν.4235/2014
• Ν.1197/1981
• Ν.4056/2012
• Υπουργική Απόφαση ΥΠΑΑΤ 258971/2008
• Κοινή Υπουργική Απόφαση 314754/2009

Ποια είδη ζώων απαγορεύεται να πωλούνται υπαίθρια;

• Πουλερικά και πτηνά, κάθε είδους
  Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με αριθμό 258971/2008, απαγορεύεται ρητά η υπαίθρια πώληση, έκθεση και συνύπαρξη με άλλα ζώα, πουλερικών και πτηνών οποιουδήποτε είδους, για προστασία της Δημόσιας Υγείας από την γρίπη των πτηνών.
  
  Επιπλέον αυτού τίθεται και το θέμα ευζωίας τους και κακοποίησης.
  
  Κακοποίηση πουλερικών
  Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 1/2005 τα ζώα πρέπει να μεταφέρονται με αδειοδοτημένο (εγκεκριμένο) όχημα μεταφοράς ζώντων ζώων. Η Αστυνομία οφείλει να αναζητά την άδεια μεταφοράς ζώντων ζώων και την έγκριση του οχήματος του μεταφορέα.
  
  Σε περίπτωση που ο μεταφορέας δεν έχει εγκεκριμένο όχημα μεταφοράς ζώων: 
  
  Α) Ασκείται αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη για κακοποίηση ζώων κατά την διάρκεια της μεταφοράς σύμφωνα με το Άρθρο 1 Παράγραφος 3 του Ν.1197/81
  
  Β) Επιβάλλεται επί τόπου από την Αστυνομία το Διοικητικό πρόστιμο για κακοποίηση ζώων. (Ν.4039/2012 – Άρθρο 21 όπως τροποποιήθηκε από το Άρθρο 46 του Ν.4235/2014)
  
  Γ) Επιβάλλονται από την Κτηνιατρική Υπηρεσία οι Διοικητικές Κυρώσεις του Άρθρου 17 της ΚΥΑ 314754/2009 (ΦΕΚ Β’ 2025)
  
  Δ) Επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις στον ιδιοκτήτη της πτηνοτροφικής μονάδαςπου προμήθευσε τα πουλερικά στον μεταφορέα.

• Σκύλοι και γάτες
  Σύμφωνα με την Παράγραφο 3α του Άρθρου 6 του Ν.4039/2012 όπως αυτό τροποποιήθηκε από το Άρθρο 46 του Ν.4235/2014, απαγορεύεται ρητά η πώληση σκύλων και γατών σε υπαίθριους χώρους.
  
  Σε περίπτωση που σκύλοι ή γάτες πωλούνται υπαίθρια η Αστυνομία οφείλει: 
  
  Α) Να επιβάλλει επί τόπου το προβλεπόμενο πρόστιμο του Άρθρου 21 του Ν.4039/2012 όπως αυτός τροποποιήθηκε από το Άρθρο 46 του Ν.4235/2014
  
  Β) Να ασκήσει αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη για παράνομη εμπορία ζώων συντροφιάς χωρίς την απαιτούμενη άδεια της Παραγράφου 1 του Άρθρου 6 του Ν.4239/2012
  
  Γ) Να επιβάλλει επί τόπου το πρόστιμο για παράνομη εμπορία ζώων συντροφιάς του Άρθρου 21 του Ν.4039/2012 όπως αυτός τροποποιήθηκε από το Άρθρο 46 του Ν.4235/2014
• Άγρια και εξωτικά ζώα, ερπετά και πτηνά
  Αφενός τα πτηνά απαγορεύεται να πωλούνται υπαίθρια όπως αναφέραμε στην πρώτη παράγραφο, αφετέρου απαγορεύεται η κατοχή άγριων και εξωτικών ζώων, πτηνών και ερπετών που δεν συνοδεύονται από τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Ο έλεγχος των εγγράφων πραγματοποιείται από το τοπικό Δασαρχείο ή την Θηροφυλακή.
  
  Η μη κατοχή εγγράφων επιφέρει αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη για παράνομο εμπόριο άγριων ή εξωτικών ζώων/πτηνών/ερπετών και διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλουν οι δύο ανωτέρω υπηρεσίες. 
  
  *Σε περιπτώσεις υπαίθριας πώλησης άγριων ή εξωτικών ειδών απευθυνθείτε άμεσα είτε σε ένα κέντρο προστασίας άγριων ζώων είτε στην Ομοσπονδία μας για καθοδήγηση. 
• Ελληνικά άγρια ζώα, ερπετά και πτηνά (Ενδημικά είδη)
  Απαγορεύεται ρητά η κατοχή και πώληση οποιουδήποτε ενδημικού είδους (π.χ. καρδερίνες, χελώνες κλπ) 
  Το εμπόριο των Ενδημικών ειδών ελέγχετε επίσης από το τοπικό Δασαρχείο και την Θηροφυλακή, και επιφέρει αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη και διοικητικά πρόστιμα για παράνομο εμπόριο και σύλληψη άγριων ζώων. 
  
  *Σε περιπτώσεις υπαίθριας πώλησης άγριων ενδημικών ειδών απευθυνθείτε άμεσα είτε σε ένα κέντρο προστασίας άγριων ζώων είτε στην Ομοσπονδία μας για καθοδήγηση. 
• Παραγωγικά ζώα
  Σύμφωνα με τον Ν.4056/2012 επιτρέπεται η υπαίθρια πώληση παραγωγικών ζώων, ωστόσο προβλέπεται στο Άρθρο 18 του ίδιου Νόμου, μία Κοινή Υπουργική Απόφαση για τους όρους και τις προϋποθέσεις που δεν έχει εκδοθεί ακόμα.
  
  Εξακολουθούν όμως να ισχύουν ότι και για τα πουλερικά κατά την διάρκεια της μεταφοράς τους (ΕΚ 1/2005) όπως προαναφέρθηκε. Δηλαδή σε περίπτωση μη εγκεκριμένου οχήματος ακολουθείται η ίδια διαδικασία με τα πουλερικά. (Αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη για κακοποίηση ζώων, διοικητικά πρόστιμα για κακοποίηση ζώων και πρόστιμα του Άρθρου 17 της ΚΥΑ 314754/2009 (ΦΕΚ Β’ 2025)

Τι ισχύει για τα υπόλοιπα ζώα; 

Όλα τα υπόλοιπα ζώα, επιτρέπεται να πωλούνται υπαίθρια, ελλείψει νομικού πλαισίου.

Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ευζωίας τους διαφορετικά ασκείται ποινική δίωξη για κακοποίηση ζώων.

Ελάχιστες απαραίτητες προϋποθέσεις ευζωίας: (ισχύει για όλα τα ζώα)

• Τα ζώα να βρίσκονται σε κλουβιά που τους επιτρέπουν να στρέφονται άνετα γύρω από τον εαυτό τους, να στέκονται όρθια και να έχουν διαρκώς πρόσβαση σε νερό και τροφή, ενώ η κατασκευή του κλουβιού θα αποτρέπει τραυματισμούς (π.χ. να μπλέκονται και να τραυματίζονται τα πόδια τους)
• Τα ζώα να βρίσκονται σε μέρος προφυλαγμένο από τις καιρικές συνθήκες (έντονη ζέστη/κρύο, άμεση έκθεση στον ήλιο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, άμεση έκθεση στο κρύο κατά τους χειμερινούς μήνες, βροχή κλπ)
• Έχουν επαρκή ποσότητα τροφής (δεν έχουν σημάδια υποσιτισμού)
• Δεν φαίνονται άρρωστα.
• Ζουν σε περιβάλλον που δεν τους προκαλεί στρες – παθητική κακοποίηση – (αποτρέπονται οι υποψήφιοι αγοραστές να τα ενοχλούν/αγγίζουν/τσιρίζουν δίπλα τους – συνήθως τα παιδιά)

Η Ομοσπονδία μας θα συνεχίσει την προσπάθεια οριστικής απαγόρευσης της υπαίθριας πώλησης ζώων χωρίς εξαιρέσεις, όμως μέχρι να επιτευχθεί ο σκοπός μην διστάσετε να καταγγείλετε περιπτώσεις παράνομης πώλησης ζώων ή κακοποίησης αυτών, έχοντας σαν οδηγό τα παραπάνω.