animalspress

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
της 24ης Σεπτεμβρίου 2009
για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους

Δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 18.11.2009


Ι
(Πράξεις εγκριθείσες δυνάμει των συνθηκών ΕΚ/Ευρατόμ των οποίων η δημοσίευση είναι υποχρεωτική)
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
της 24ης Σεπτεμβρίου 2009
για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη:
τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 37,
την πρόταση της Επιτροπής,
τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ( 1 ),
τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
( 2 ),
Αφού ζήτησε τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) Η οδηγία 93/119/ΕΚ του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου
1993, για την προστασία των ζώων κατά τη σφαγή
ή/και τη θανάτωσή τους ( 3 ), θεσπίζει κοινούς στοιχειώδεις
κανόνες για την προστασία των ζώων κατά τη σφαγή ή τη
θανάτωσή τους στην Κοινότητα. Η οδηγία αυτή δεν έχει
τροποποιηθεί ουσιαστικά μετά την έκδοσή της.
(2) Η θανάτωση μπορεί να προκαλέσει πόνο, αγωνία, φόβο και
άλλου είδους ταλαιπωρία στα ζώα ακόμη και υπό τις βέλτιστες
διαθέσιμες τεχνικές συνθήκες. Ορισμένες από τις εργασίες
που αφορούν τη θανάτωση ενδέχεται να προκαλούν
άγχος στο ζώο, κάθε δε τεχνική αναισθητοποίησης παρουσιάζει
μειονεκτήματα. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης ή οποιοδήποτε
άτομο συμμετέχει στη θανάτωση ζώων θα πρέπει
να λαμβάνουν τα απαιτούμενα μέτρα προκειμένου να αποτρέπουν
τον πόνο, και να περιορίζουν την αγωνία και την
ταλαιπωρία των ζώων κατά τη σφαγή ή τη θανάτωση, λαμβάνοντας
υπόψη τις βέλτιστες πρακτικές του τομέα και τις
μεθόδους που επιτρέπονται από τον παρόντα κανονισμό.
Επομένως, ο πόνος, η αγωνία και η ταλαιπωρία των ζώων
θα πρέπει να θεωρούνται ως δυνάμενα να αποφευχθούν όταν
οι υπεύθυνοι επιχείρησης ή οποιοδήποτε άτομο συμμετέχει
στη θανάτωση ζώων παραβιάζουν κάποια από τις απαιτήσεις
του παρόντος κανονισμού ή χρησιμοποιούν επιτρεπόμενες
μεν πρακτικές οι οποίες όμως δεν συνάδουν πλέον με τις
πιο πρόσφατες εξελίξεις της τεχνολογίας του κλάδου, προκαλώντας
εξ αμελείας ή εκ προθέσεως, πόνο, αγωνία ή
ταλαιπωρία στα ζώα.
(3) Η προστασία των ζώων κατά τη σφαγή ή τη θανάτωσή τους
διέπεται από την κοινοτική νομοθεσία ήδη από το 1974 και
ενισχύθηκε σημαντικά με την οδηγία 93/119/ΕΚ. Ωστόσο,
όσον αφορά την εφαρμογή της εν λόγω οδηγίας, έχουν
διαπιστωθεί μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών
ενώ έχουν εκφραστεί σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με την
καλή μεταχείριση των ζώων, και έχουν εντοπιστεί διαφορές
που μπορούν να επηρεάσουν την ανταγωνιστικότητα μεταξύ
των υπευθύνων επιχείρησης.
(4) Η καλή μεταχείριση των ζώων είναι κοινοτική αξία που
αποτυπώνεται στο πρωτόκολλο αριθ. 33 για την προστασία
και την καλή διαβίωση των ζώων που επισυνάπτεται στη
συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας («πρωτόκολλο
αριθ. 33»). Η προστασία των ζώων κατά τη σφαγή
ή τη θανάτωσή τους είναι ζήτημα που απασχολεί την κοινή
γνώμη αφού επηρεάζει τη στάση των καταναλωτών απέναντι
στα γεωργικά προϊόντα. Επιπλέον, η βελτίωση της προστασίας
των ζώων κατά τη σφαγή συμβάλλει στη βελτίωση της
ποιότητας του κρέατος και έχει έμμεσο θετικό αντίκτυπο
στην ασφάλεια των εργαζομένων στα σφαγεία.
(5) Η εθνική νομοθεσία για την προστασία των ζώων κατά τη
σφαγή ή τη θανάτωσή τους έχει αντίκτυπο στον ανταγωνισμό
και, επομένως, στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς για τα
προϊόντα ζωικής προέλευσης που περιλαμβάνονται στο
παράρτημα Ι της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής
Κοινότητας. Είναι αναγκαίο να θεσπισθούν κοινοί κανόνες
ώστε να διασφαλίζεται η ορθολογική ανάπτυξη της εσωτερικής
αγοράς για τα προϊόντα αυτά.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/1
( 1 ) Γνώμη της 6ης Μαΐου 2009 (δεν δημοσιεύτηκε ακόμη στην Επίσημη
Εφημερίδα).
( 2 ) Γνώμη της 25ης Φεβρουαρίου 2009 (δεν δημοσιεύτηκε ακόμη στην
Επίσημη Εφημερίδα).
( 3 ) ΕΕ L 340 της 31.12.1993, σ. 21.
(6) Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων
(EAAT), η οποία ιδρύθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ.
178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των
γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα,
για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια
των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε
θέματα ασφαλείας των τροφίμων ( 1 ), εξέδωσε δύο γνωματεύσεις
σχετικά με τις πτυχές που αφορούν την καλή μεταχείριση
των ζώων για τα κύρια συστήματα αναισθητοποίησης
και θανάτωσης ορισμένων ειδών ζώων, και συγκεκριμένα τη
γνωμάτευση του 2004 για τις πτυχές καλής μεταχείρισης
για τα κύρια συστήματα αναισθητοποίησης και θανάτωσης
των βασικών εμπορεύσιμων ειδών ζώων και τη γνωμάτευση
του 2006 για τις πτυχές καλής μεταχείρισης για τα κύρια
συστήματα αναισθητοποίησης και θανάτωσης που εφαρμόζονται
στα ελάφια, τις αίγες, τα κουνέλια, τις στρουθοκαμήλους,
τις πάπιες, τις χήνες και τα ορτύκια που εκτρέφονται
για εμπορικούς σκοπούς. το κοινοτικό δίκαιο στον εν λόγω
τομέα θα πρέπει να επικαιροποιηθεί ώστε να λαμβάνει υπόψη
τις επιστημονικές αυτές γνωματεύσεις. Οι συστάσεις για τη
σταδιακή κατάργηση της χρήσης διοξειδίου του άνθρακα για
τους χοίρους, καθώς και της χρήσης των αναισθητικών
υδρολούτρων για τα πουλερικά δεν συμπεριλαμβάνονται
στον παρόντα κανονισμό διότι, με βάση την εκτίμηση αντικτύπου,
τέτοιες συστάσεις δεν είναι επί του παρόντος οικονομικά
βιώσιμες στην ΕΕ. Ωστόσο, είναι σημαντικό να συνεχιστεί
η συζήτηση αυτή στο μέλλον. Προς τούτο, η Επιτροπή
θα πρέπει να εκπονήσει και να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση σχετική με τις διάφορες
μεθόδους αναισθητοποίησης των πουλερικών, και
ιδίως τα πολλαπλά αναισθητικά υδρόλουτρα πτηνών. Επιπλέον,
άλλες συστάσεις θα πρέπει να εξαιρεθούν από τον
παρόντα κανονισμό διότι αναφέρονται σε τεχνικές παραμέτρους
που θα πρέπει να αποτελούν μέρος των μέτρων εφαρμογής
ή των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών. Οι
συστάσεις σχετικά με τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας δεν
συμπεριλαμβάνονται στον παρόντα κανονισμό διότι απαιτούνται
περαιτέρω επιστημονική γνωμοδότηση και καλύτερη
οικονομική αξιολόγηση για τον συγκεκριμένο τομέα.
(7) Το 2007, ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία των
Ζώων (OIE) εξέδωσε τον Κώδικα Υγείας για τα Χερσαία
Ζώα, ο οποίος περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές για
τη σφαγή των ζώων και τη θανάτωσή τους για σκοπούς
καταπολέμησης ασθενειών. Οι διεθνείς αυτές κατευθυντήριες
γραμμές περιλαμβάνουν συστάσεις σχετικά με το χειρισμό,
την ακινητοποίηση, την αναισθητοποίηση και την αφαίμαξη
των ζώων σε σφαγεία, καθώς και για τη θανάτωση ζώων σε
περιπτώσεις εμφάνισης μεταδοτικών ασθενειών. Τα διεθνή
αυτά πρότυπα θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη στον
παρόντα κανονισμό.
(8) Από την έκδοση της οδηγίας 93/119/ΕΚ και μετά, η κοινοτική
νομοθεσία σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων η
οποία ισχύει για τα σφαγεία έχει τροποποιηθεί σημαντικά
με την έκδοση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 852/2004 του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης
Απριλίου 2004, για την υγιεινή των τροφίμων ( 2 ) και του
κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004,
για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα
ζωικής προέλευσης ( 3 ). Οι κανονισμοί αυτοί υπογραμμίζουν
την ευθύνη των υπευθύνων επιχειρήσεων τροφίμων για την
ασφάλεια των τροφίμων. Τα σφαγεία υπόκεινται επίσης σε
διαδικασία προέγκρισης βάσει της οποίας η κατασκευή, η
διαρρύθμιση και ο εξοπλισμός τους εξετάζονται από την
αρμόδια αρχή προκειμένου να διαπιστώνεται εάν συμμορφώνονται
με τους αντίστοιχους τεχνικούς κανόνες σχετικά με
την ασφάλεια των τροφίμων. Τα μελήματα καλής μεταχείρισης
των ζώων θα πρέπει να ενσωματωθούν καλύτερα στα
σφαγεία καθώς και στην κατασκευή, τη διαρρύθμιση και
τον εξοπλισμό τους.
(9) Οι επίσημοι έλεγχοι στην τροφική αλυσίδα έχουν επίσης
αναδιοργανωθεί με την έκδοση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.
882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
της 29ης Απριλίου 2004, για τη διενέργεια επίσημων
ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών
και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και
την καλή μεταχείριση των ζώων ( 4 ) και του κανονισμού (ΕΚ)
αριθ. 854/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον καθορισμό
ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επίσημων ελέγχων
στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για
κατανάλωση από τον άνθρωπο ( 5 ).
(10) Οι συνθήκες θανάτωσης των εκτρεφόμενων ζώων έχουν
άμεση ή έμμεση επίπτωση στην αγορά τροφίμων, ζωοτροφών
ή άλλων προϊόντων, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα των
ενδιαφερόμενων υπευθύνων επιχείρησης. Επομένως, οι συγκεκριμένες
διαδικασίες θανάτωσης θα πρέπει να καλύπτονται
από το κοινοτικό δίκαιο. Ωστόσο, τα κατά παράδοση εκτρεφόμενα
ζώα, όπως τα άλογα, οι όνοι, τα βοοειδή, τα αιγοπρόβατα
ή οι χοίροι, μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται
και για άλλους σκοπούς, όπως π.χ. ως ζώα συντροφιάς, ζώα
για επιδείξεις, για εκτέλεση εργασιών ή αθλητικές δραστηριότητες.
Σε περίπτωση που από τη θανάτωση των ζώων
αυτών παράγονται τρόφιμα ή άλλα προϊόντα, οι διαδικασίες
θανάτωσης θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του
παρόντος κανονισμού. Κατά συνέπεια, η θανάτωση άγριων ή
αδέσποτων ζώων για σκοπούς ελέγχου του πληθυσμού τους
δεν θα πρέπει να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος
κανονισμού.
(11) Τα ψάρια παρουσιάζουν σημαντικές φυσιολογικές διαφορές
από τα χερσαία ζώα, τα δε ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας σφάζονται
και θανατώνονται σε ένα πολύ διαφορετικό πλαίσιο,
ιδίως όσον αφορά τη διαδικασία επιθεώρησης. Επιπλέον, η
έρευνα σχετικά με την αναισθητοποίηση των ψαριών έχει
αναπτυχθεί πολύ λιγότερο σε σχέση με άλλα εκτρεφόμενα
είδη. Για την προστασία των ψαριών κατά τη θανάτωση θα
πρέπει να θεσπιστούν διαφορετικοί κανόνες. Επομένως, οι
διατάξεις που ισχύουν για τα ψάρια θα πρέπει, προς το
παρόν, να περιορίζονται στη βασική αρχή. Περαιτέρω κοινοτικές
πρωτοβουλίες θα πρέπει να βασίζονται σε επιστημονική
εκτίμηση κινδύνων για τη σφαγή και τη θανάτωση των
ψαριών από την EAAT και να λαμβάνουν υπόψη τις κοινωνικές,
οικονομικές και διοικητικές επιπτώσεις.
L 303/2 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
( 1 ) ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1.
( 2 ) ΕΕ L 139 της 30.4.2004, σ. 1.
( 3 ) ΕΕ L 139 της 30.4.2004, σ. 55.
( 4 ) ΕΕ L 191 της 28.5.2004, σ. 1.
( 5 ) ΕΕ L 226 της 25.6.2004, σ. 83.
(12) Η θανάτωση ζώων αναπαραγωγής που υποφέρουν από έντονους
πόνους, όταν δεν υπάρχει οικονομικά βιώσιμος τρόπος
να ανακουφιστούν οι πόνοι αυτοί, αποτελεί ηθική επιταγή.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα ζώα μπορούν να θανατώνονται
με τήρηση των κανόνων της καλής μεταχείρισης.
Ωστόσο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως ατυχήματα σε
απομακρυσμένες περιοχές, όταν το αρμόδιο προσωπικό και
ο εξοπλισμός δεν μπορούν να φτάσουν στα ζώα, η συμμόρφωση
προς τους κανόνες καλής μεταχείρισης ενδέχεται να
παρατείνει την ταλαιπωρία των ζώων αυτών. Επομένως, είναι
σκόπιμο, και προς το συμφέρον των ζώων, να εξαιρείται η
θανάτωση έκτακτης ανάγκης από την εφαρμογή ορισμένων
διατάξεων του παρόντος κανονισμού.
(13) Ενίοτε ορισμένα ζώα μπορούν να είναι επικίνδυνα για τον
άνθρωπο, απειλώντας ακόμη και τη ζωή του, προκαλώντας
σοβαρούς τραυματισμούς ή μεταδίδοντας θανατηφόρες
ασθένειες. Οι κίνδυνοι αυτοί προλαμβάνονται συνήθως με
την κατάλληλη ακινητοποίηση των ζώων, αλλά, σε ορισμένες
περιστάσεις, ενδέχεται να επιβάλλεται και η θανάτωση ορισμένων
επικίνδυνων ζώων για την αποτροπή των κινδύνων
αυτών. Στις περιπτώσεις αυτές, η θανάτωση δεν μπορεί να
γίνεται πάντα υπό τις καλύτερες συνθήκες για το ζώο λόγω
του επείγοντος χαρακτήρα της. Επομένως, πρέπει να προβλέπονται
παρεκκλίσεις από την υποχρέωση αναισθητοποίησης ή
άμεσης θανάτωσης των ζώων στις περιπτώσεις αυτές.
(14) Οι κυνηγετικές δραστηριότητες ή οι δραστηριότητες ερασιτεχνικής
αλιείας λαμβάνουν χώρα σε ένα πλαίσιο όπου οι
συνθήκες θανάτωσης είναι πολύ διαφορετικές από εκείνες
που χρησιμοποιούνται για τη θανάτωση των εκτρεφόμενων
ζώων, οι δε κυνηγετικές δραστηριότητες διέπονται από ειδική
νομοθεσία. Επομένως, είναι σκόπιμο να εξαιρεθεί από το
πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού η θανάτωση
ζώων κατά τη διάρκεια κυνηγετικών δραστηριοτήτων ή δραστηριοτήτων
ερασιτεχνικής αλιείας.
(15) Στο πρωτόκολλο αριθ. 33 τονίζεται επίσης ότι πρέπει να
τηρούνται οι νομοθετικές ή διοικητικές διατάξεις και τα
έθιμα των κρατών μελών που αφορούν, ιδίως, τους λατρευτικούς
τύπους, τις πολιτιστικές παραδόσεις και την κατά
τόπους πολιτιστική κληρονομιά, κατά τη διαμόρφωση και
εφαρμογή των πολιτικών της Κοινότητας, μεταξύ άλλων,
στους τομείς της γεωργίας και της εσωτερικής αγοράς. Επομένως,
είναι σκόπιμο να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής
του παρόντος κανονισμού οι πολιτιστικές εκδηλώσεις
κατά τις οποίες η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις καλής
μεταχείρισης των ζώων θα επηρέαζε δυσμενώς την ίδια τη
φύση της συγκεκριμένης εκδήλωσης.
(16) Επιπλέον, οι πολιτιστικές παραδόσεις αφορούν κληροδοτημένους,
καθιερωμένους ή εθιμικούς τρόπους σκέψης, δράσης
ή συμπεριφοράς, οι οποίοι ενέχουν την έννοια της μετάδοσης
ή της απόκτησης από τους προγόνους. Οι παραδόσεις
αυτές συμβάλλουν στην καλλιέργεια μακροχρόνιων κοινωνικών
δεσμών μεταξύ γενεών. Υπό την προϋπόθεση ότι οι
δραστηριότητες αυτές δεν έχουν επίπτωση στην αγορά προϊόντων
ζωικής προέλευσης και δεν εξυπηρετούν σκοπούς
παραγωγής, είναι σκόπιμο να εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής
του παρόντος κανονισμού η θανάτωση ζώων στο
πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών.
(17) Η σφαγή πουλερικών, κουνελιών και λαγών για ιδιωτική
οικιακή κατανάλωση δεν εκτελείται σε κλίμακα που θα μπορούσε
να επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα των εμπορικών
σφαγείων. Ομοίως, οι προσπάθειες που θα απαιτούνταν από
τις δημόσιες αρχές προκειμένου να εντοπιστούν και να
ελεγχθούν οι δραστηριότητες αυτές δεν θα ήταν αναλογικές
προς τα δυνητικά προβλήματα που θα επέλυαν. Επομένως,
είναι σκόπιμο να εξαιρούνται οι εργασίες αυτές από το πεδίο
εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.
(18) Η παρέκκλιση από την υποχρέωση αναισθητοποίησης σε
περιπτώσεις σφαγής σε σφαγεία στο πλαίσιο λατρευτικών
τύπων έχει θεσπιστεί από την οδηγία 93/119/ΕΚ. Επειδή
οι κοινοτικές διατάξεις που ισχύουν για τη σφαγή στο πλαίσιο
λατρευτικών τύπων έχουν μεταφερθεί με διαφορετικό
τρόπο στις εθνικές νομοθεσίες, ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο,
και δεδομένου ότι οι εθνικοί κανόνες λαμβάνουν υπόψη
πτυχές που υπερβαίνουν τον σκοπό του παρόντος κανονισμού,
είναι σκόπιμο να διατηρηθεί μεν η παρέκκλιση από
την υποχρέωση αναισθητοποίησης πριν από τη σφαγή, αλλά
να παρασχεθεί κάποιο περιθώριο επικουρικότητας σε κάθε
κράτος μέλος. Κατά συνέπεια, ο παρών κανονισμός σέβεται
το δικαίωμα της ελευθερίας θρησκείας, καθώς και την ελευθερία
εκδήλωσης του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεων του
ατόμου με τη λατρεία, την εκπαίδευση, την άσκηση των
θρησκευτικών καθηκόντων και τις τελετές, όπως αυτό κατοχυρώνεται
από το άρθρο 10 του Χάρτη των Θεμελιωδών
Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(19) Υπάρχουν επαρκή επιστημονικά τεκμήρια που καταδεικνύουν
ότι τα σπονδυλωτά είναι όντα με αισθητηριακή αντίληψη, τα
οποία θα πρέπει, επομένως, να υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής
του παρόντος κανονισμού. Ωστόσο, τα ερπετά και τα
αμφίβια δεν είναι ζώα που εκτρέφονται συνήθως στην Κοινότητα
και, επομένως, δεν θα ήταν σκόπιμο ή αναλογικό να
συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής.
(20) Πολλές μέθοδοι θανάτωσης είναι επώδυνες για τα ζώα. Επομένως,
η αναισθητοποίηση είναι απαραίτητη προκειμένου να
προκαλείται απώλεια αισθητηριακής αντίληψης και ευαισθησίας
πριν από τη θανάτωση ή κατά τη διάρκειά της. Η
μέτρηση της απώλειας της αισθητηριακής αντίληψης και
της ευαισθησίας ενός ζώου είναι πολύπλοκη διαδικασία και
πρέπει να εκτελείται μέσω επιστημονικά εγκεκριμένης μεθοδολογίας.
Ωστόσο, πρέπει να εφαρμόζεται παρακολούθηση
μέσω δεικτών, ώστε να αξιολογείται η αποτελεσματικότητα
της διαδικασίας στην πράξη.
(21) Η παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της αναισθητοποίησης
βασίζεται κυρίως στην αξιολόγηση της αισθητηριακής
αντίληψης και της ευαισθησίας των ζώων. Η αισθητηριακή
αντίληψη ενός ζώου είναι κατά βάση η ικανότητά του
να βιώνει συναισθήματα και να ελέγχει τις εκούσιες κινήσεις
του. Με ορισμένες εξαιρέσεις, όπως η ηλεκτρο-ακινητοποίηση
ή άλλη προκαλούμενη παράλυση, ένα ζώο μπορεί να
θεωρείται ότι έχει απολέσει την αισθητηριακή αντίληψή του
όταν χάνει τη φυσική όρθια στάση του, δεν είναι ξυπνητό
και δεν παρουσιάζει ενδείξεις θετικών ή αρνητικών συναισθημάτων,
όπως ο φόβος ή η διέγερση. Η ευαισθησία ενός
ζώου είναι κατά βάση η ικανότητά του να αισθάνεται πόνο.
Κατά κανόνα, ένα ζώο θεωρείται ότι έχει απολέσει την ευαισθησία
του όταν δεν παρουσιάζει αντανακλαστικά ή αντιδράσεις
σε ερεθίσματα όπως ο ήχος, οι οσμές, το φως ή η
φυσική επαφή.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/3
(22) Νέες μέθοδοι αναισθητοποίησης αναπτύσσονται τακτικά και
προτείνονται στην αγορά ως απάντηση στις νέες προκλήσεις
του τομέα της κτηνοτροφίας και του κρέατος. Επομένως,
είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να εγκρίνει
νέες μεθόδους αναισθητοποίησης διατηρώντας ταυτόχρονα
ένα ομοιόμορφο και υψηλό επίπεδο προστασίας των ζώων.
(23) Οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν χρήσιμο
εργαλείο για να παρέχονται στους υπευθύνους επιχείρησης
και στις αρμόδιες αρχές συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά
με τις παραμέτρους που πρέπει να εφαρμόζονται ώστε να
διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας των ζώων αλλά
και ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους υπευθύνους επιχείρησης.
Επομένως, είναι αναγκαίο να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή
να εκπονήσει αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές.
(24) Ανάλογα με τον τρόπο χρήσης τους κατά τη διαδικασία
σφαγής ή θανάτωσης, ορισμένες μέθοδοι αναισθητοποίησης
μπορούν να επιφέρουν τον θάνατο των ζώων με τρόπο που
δεν προκαλεί πόνο και ελαχιστοποιεί την αγωνία ή την
ταλαιπωρία του ζώου. Άλλες μέθοδοι αναισθητοποίησης
ενδέχεται να μην επιφέρουν το θάνατο και τα ζώα ενδέχεται
να ανακτούν την αισθητηριακή τους αντίληψη ή ευαισθησία
κατά τα επακόλουθα οδυνηρά στάδια της διαδικασίας. Επομένως,
οι μέθοδοι αυτές θα πρέπει να συμπληρώνονται από
άλλες τεχνικές που επιφέρουν βέβαιο θάνατο πριν από την
ανάνηψη των ζώων. Επομένως, έχει ουσιώδη σημασία να
διευκρινιστούν οι μέθοδοι αναισθητοποίησης που πρέπει να
συμπληρώνονται με μέθοδο θανάτωσης.
(25) Οι συνθήκες υπό τις οποίες αναισθητοποιούνται τα ζώα και
τα αποτελέσματα της αναισθητοποίησης αυτής ποικίλουν
στην πράξη λόγω διαφόρων παραγόντων. Επομένως, το αποτέλεσμα
της αναισθητοποίησης θα πρέπει να αξιολογείται
τακτικά. Για τον σκοπό αυτόν, οι υπεύθυνοι επιχείρησης
πρέπει να ορίζουν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα για τον
έλεγχο της αποτελεσματικότητας των πρακτικών αναισθητοποίησης
που εφαρμόζουν, λαμβάνοντας υπόψη την ομοιογένεια
της ομάδας των ζώων και άλλους κρίσιμους παράγοντες,
όπως ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός και το προσωπικό
που ασχολείται με την αναισθητοποίηση.
(26) Ορισμένα πρωτόκολλα αναισθητοποίησης μπορούν να αποδειχθούν
αρκετά αξιόπιστα για τη μη αναστρέψιμη θανάτωση
των ζώων σε όλες τις περιστάσεις εφόσον εφαρμόζονται
ορισμένες βασικές παράμετροι. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η
ανάγκη για έλεγχο της αναισθητοποίησης φαίνεται περιττή
και δυσανάλογη. Επομένως, είναι σκόπιμο να προβλέπεται η
δυνατότητα να παρέχεται παρέκκλιση από τις υποχρεώσεις
όσον αφορά τους ελέγχους αναισθητοποίησης όταν υπάρχουν
επαρκή επιστημονικά στοιχεία ότι ένα συγκεκριμένο
πρωτόκολλο αναισθητοποίησης προβλέπει το μη αναστρέψιμο
θάνατο όλων των ζώων υπό ορισμένες εμπορικές συνθήκες.
(27) Η καλή μεταχείριση των ζώων επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό
από την καθημερινή διαχείριση των σχετικών εργασιών, η δε
επίτευξη αξιόπιστων αποτελεσμάτων είναι εφικτή μόνον εφόσον
οι υπεύθυνοι επιχείρησης αναπτύξουν εργαλεία παρακολούθησης
για την εκτίμηση των σχετικών επιπτώσεων. Πρέπει,
επομένως, να αναπτυχθούν σε όλα τα στάδια του κύκλου
παραγωγής πρότυπες διαδικασίες λειτουργίας με βάση τους
σχετικούς κινδύνους. Πρέπει να περιλαμβάνουν σαφείς στόχους,
υπεύθυνα άτομα, τρόπο λειτουργίας, μετρήσιμα κριτήρια,
καθώς και διαδικασίες παρακολούθησης και καταγραφής.
Οι βασικές παράμετροι κάθε μεθόδου αναισθητοποίησης
θα πρέπει να προσδιορίζονται κατά τρόπο ώστε να
εξασφαλίζεται η κατάλληλη αναισθητοποίηση όλων των
ζώων που υποβάλλονται στη συγκεκριμένη διαδικασία.
(28) Ένα κατάλληλα εκπαιδευμένο και ειδικευμένο προσωπικό
συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών μεταχείρισης των
ζώων. Η ικανότητα καλής μεταχείρισης των ζώων προϋποθέτει
γνώση των βασικών μορφών συμπεριφοράς και των αναγκών
του κάθε είδους ζώου, καθώς και γνώση των ενδείξεων
αισθητηριακής αντίληψης και ευαισθησίας. Προϋποθέτει επίσης
τεχνική πείρα όσον αφορά τον χρησιμοποιούμενο εξοπλισμό
αναισθητοποίησης. Επομένως, για το προσωπικό που
εκτελεί ορισμένες εργασίες σφαγής και για όσους εποπτεύουν
την εποχική θανάτωση γουνοφόρων ζώων θα πρέπει
να προβλέπεται η κατοχή πιστοποιητικού ικανότητας για τις
εργασίες που εκτελούν. Ωστόσο, η απαίτηση κατοχής πιστοποιητικού
ικανότητας για το υπόλοιπο προσωπικό που συμμετέχει
στη θανάτωση των ζώων θα ήταν δυσανάλογη προς
τον επιδιωκόμενο στόχο.
(29) Το προσωπικό με πολυετή επαγγελματική πείρα μπορεί να
θεωρείται ότι διαθέτει κάποιο βαθμό εμπειρογνωμοσύνης.
Επομένως, για το προσωπικό αυτό, ο παρών κανονισμός θα
πρέπει να προβλέπει μεταβατική διάταξη για το προσωπικό
αυτό όσον αφορά τις απαιτήσεις για το πιστοποιητικό ικανότητας.
(30) Ο εξοπλισμός αναισθητοποίησης αναπτύσσεται και σχεδιάζεται
προκειμένου να είναι αποτελεσματικός σε συγκεκριμένο
πλαίσιο. Επομένως, οι κατασκευαστές θα πρέπει να παρέχουν
στους χρήστες λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με τις συνθήκες
χρήσης και συντήρησης του εξοπλισμού, ώστε να διασφαλίζονται
βέλτιστες συνθήκες μεταχείρισης των ζώων.
(31) Για να είναι αποτελεσματικός, ο εξοπλισμός αναισθητοποίησης
και ακινητοποίησης θα πρέπει να συντηρείται κατάλληλα.
Για τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται εντατικά ενδέχεται
να απαιτείται αντικατάσταση ορισμένων εξαρτημάτων
του, ενώ ακόμη και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται περιστασιακά
ενδέχεται να παρουσιάζει μειωμένη αποτελεσματικότητα
λόγω διάβρωσης ή άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων.
Ομοίως, ορισμένοι εξοπλισμοί πρέπει να βαθμονομούνται
ακριβώς. Επομένως, οι υπεύθυνοι επιχείρησης ή οποιοδήποτε
άτομο συμμετέχει στη θανάτωση ζώων θα πρέπει να
εφαρμόζουν διαδικασίες συντήρησης του εξοπλισμού αυτού.
(32) Η ακινητοποίηση των ζώων είναι αναγκαία για την ασφάλεια
των χειριστών και για την ορθή εφαρμογή ορισμένων τεχνικών
αναισθητοποίησης. Ωστόσο, η ακινητοποίηση ενδέχεται
να προκαλέσει αγωνία στα ζώα και, επομένως, θα πρέπει να
εφαρμόζεται για όσο το δυνατό συντομότερο χρονικό διάστημα.
L 303/4 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
(33) Τα ζώα ενδέχεται να υποφέρουν όταν οι διαδικασίες αναισθητοποίησης
αστοχούν. Επομένως, ο παρών κανονισμός θα
πρέπει να προβλέπει την ύπαρξη κατάλληλου εφεδρικού
εξοπλισμού αναισθητοποίησης προκειμένου να περιορίζονται
στο ελάχιστο ο πόνος, η αγωνία ή η ταλαιπωρία των ζώων.
(34) Η κλίμακα της σφαγής πουλερικών, λαγών και κουνελιών για
άμεση προμήθεια μικρών ποσοτήτων κρέατος στον τελικό
καταναλωτή ή σε τοπικά καταστήματα λιανικής πώλησης
που προμηθεύουν άμεσα αυτό το κρέας στον τελικό καταναλωτή
ως νωπό κρέας ποικίλει από το ένα κράτος στο άλλο
λόγω των εθνικών κανόνων που διέπουν αυτή τη δραστηριότητα
σύμφωνα με τα άρθρα 1 παράγραφος 3 στοιχείο δ) και
4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004. Ωστόσο είναι
σημαντικό να εξασφαλισθεί ότι ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις
για την καλή μεταχείριση των ζώων εφαρμόζονται και
σε αυτές τις δραστηριότητες.
(35) Όσον αφορά τη σφαγή ορισμένων κατηγοριών ζώων εκτός
των πουλερικών, λαγών και κουνελιών για ιδιωτική οικιακή
κατανάλωση, ήδη υφίστανται ορισμένες ελάχιστες κοινοτικές
απαιτήσεις όπως είναι η προηγούμενη αναισθητοποίηση
καθώς και εθνικοί κανόνες. Ως εκ τούτου, αρμόζει να εξασφαλισθεί
ότι έχουν θεσπισθεί ελάχιστοι κανόνες καλής
μεταχείρισης των ζώων και σε αυτόν τον κανονισμό.
(36) Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 854/2004 προβλέπει έναν κατάλογο
εγκαταστάσεων από τις οποίες επιτρέπονται εισαγωγές
συγκεκριμένων προϊόντων ζωικής προέλευσης στην Κοινότητα.
Οι γενικές και οι συμπληρωματικές απαιτήσεις που
ισχύουν για τα σφαγεία και καθορίζονται στον παρόντα
κανονισμό θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τους σκοπούς
του συγκεκριμένου καταλόγου.
(37) Η Κοινότητα επιδιώκει να προάγει υψηλά πρότυπα καλής
μεταχείρισης σε πληθυσμούς ζώων παγκοσμίως, ιδίως σε
σχέση με το εμπόριο. Υποστηρίζει τα ειδικά πρότυπα και
τις συστάσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων του ΟΙΕ,
μεταξύ άλλων για τη σφαγή των ζώων. Αυτά τα πρότυπα και
οι συστάσεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν χρειασθεί να
θεσπισθεί ισοτιμία με τις κοινοτικές απαιτήσεις στο πλαίσιο
του παρόντος κανονισμού για λόγους εισαγωγής.
(38) Οι οδηγοί ορθής πρακτικής που εκπονούνται από οργανώσεις
υπευθύνων επιχείρησης είναι πολύτιμα μέσα που βοηθούν
τους υπευθύνους επιχείρησης να τηρούν ορισμένες
απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, όπως, π.χ., την εκπόνηση
και την εφαρμογή τυποποιημένων διαδικασιών λειτουργίας.
(39) Τα σφαγεία και ο εξοπλισμός τους σχεδιάζονται για συγκεκριμένες
κατηγορίες ζώων και για συγκεκριμένο δυναμικό.
Όταν γίνεται υπέρβαση του δυναμικού αυτού ή όταν ο
εξοπλισμός χρησιμοποιείται για σκοπούς άλλους από εκείνους
για τους οποίους έχει σχεδιαστεί, αυτό έχει αρνητικό
αντίκτυπο στην καλή μεταχείριση των ζώων. Επομένως, θα
πρέπει να κοινοποιούνται στις αρμόδιες αρχές πληροφορίες
σχετικά με τις πτυχές αυτές, οι οποίες θα πρέπει να αποτελούν
μέρος της διαδικασίας έγκρισης των σφαγείων.
(40) Τα κινητά σφαγεία περιορίζουν την ανάγκη για μεταφορά
των ζώων σε μεγάλες αποστάσεις και μπορούν να συμβάλλουν
στη βελτίωση της μεταχείρισης των ζώων. Ωστόσο, οι
τεχνικοί περιορισμοί για τα κινητά σφαγεία διαφέρουν από
τους αντίστοιχους για τα σταθερά και ενδέχεται να απαιτείται
ανάλογη προσαρμογή των τεχνικών κανόνων. Επομένως,
ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει τη δυνατότητα
θέσπισης παρεκκλίσεων για την εξαίρεση των κινητών σφαγείων
από τις απαιτήσεις σχετικά με τη διαρρύθμιση, την
κατασκευή και τον εξοπλισμό τους. Μέχρις ότου θεσπισθούν
οι παρεκκλίσεις αυτές, είναι σκόπιμο να επιτρέπεται στα
κράτη μέλη να θεσπίζουν ή να διατηρούν εθνικούς κανόνες
για τα κινητά σφαγεία.
(41) Υπάρχει συνεχής επιστημονική και τεχνική πρόοδος όσον
αφορά την κατασκευή, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό
των σφαγείων. Επομένως, είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθεί η
Επιτροπή να τροποποιεί τις απαιτήσεις που διέπουν την
κατασκευή, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό των σφαγείων
διατηρώντας ταυτόχρονα ένα ομοιόμορφο και υψηλό επίπεδο
προστασίας των ζώων.
(42) Οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν χρήσιμο
εργαλείο για να παρέχονται στους υπευθύνους επιχείρησης
και στις αρμόδιες αρχές συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά
με την κατασκευή, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό των
σφαγείων, ώστε να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας
των ζώων αλλά και ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους
υπευθύνους επιχείρησης. Επομένως, είναι αναγκαίο να εξουσιοδοτηθεί
η Επιτροπή να εκδίδει αυτές τις κατευθυντήριες
γραμμές.
(43) Η σφαγή χωρίς αναισθητοποίηση προϋποθέτει ότι ο λαιμός
του ζώου κόβεται με ακρίβεια με αιχμηρό μαχαίρι ώστε να
περιορίζεται στο ελάχιστο η ταλαιπωρία του. Επιπλέον, η
απουσία μηχανικής ακινητοποίησης μετά την τομή ενδέχεται
να επιβραδύνει τη διαδικασία αφαίμαξης παρατείνοντας
χωρίς λόγο την ταλαιπωρία των ζώων. Τα βοοειδή και τα
αιγοπρόβατα είναι τα συνηθέστερα είδη ζώων που σφάζονται
με τη διαδικασία αυτήν. Επομένως, τα μηρυκαστικά που
σφάζονται χωρίς αναισθητοποίηση θα πρέπει να ακινητοποιούνται
ατομικά και με μηχανικά μέσα.
(44) Υπάρχει συνεχής επιστημονική και τεχνική πρόοδος όσον
αφορά τον χειρισμό και την ακινητοποίηση των ζώων στα
σφαγεία. Επομένως, είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή
να τροποποιεί τις απαιτήσεις που διέπουν τον χειρισμό
και την ακινητοποίηση των ζώων πριν από τη σφαγή
διατηρώντας ταυτόχρονα ένα ομοιόμορφο και υψηλό επίπεδο
προστασίας των ζώων.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/5
(45) Οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν χρήσιμο
εργαλείο για να παρέχονται στους υπευθύνους επιχείρησης
και στις αρμόδιες αρχές συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά
με τον χειρισμό και την ακινητοποίηση των ζώων πριν από
τη σφαγή, ώστε να διασφαλίζεται ένα υψηλό επίπεδο προστασίας
των ζώων αλλά και ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για
τους υπευθύνους επιχείρησης. Επομένως, είναι αναγκαίο να
εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να εκδίδει αυτές τις κατευθυντήριες
γραμμές.
(46) Η πείρα ορισμένων κρατών μελών καταδεικνύει ότι ο διορισμός
ενός ειδικευμένου ατόμου ως υπευθύνου για την καλή
μεταχείριση των ζώων με αρμοδιότητες συντονισμού και
παρακολούθησης των σχετικών διαδικασιών λειτουργίας
στα σφαγεία έχει αποδώσει θετικά αποτελέσματα ως προς
την καλή μεταχείριση των ζώων. Επομένως, το μέτρο αυτό
θα πρέπει να εφαρμοστεί σε ολόκληρη την Κοινότητα. Ο
υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων θα πρέπει
να διαθέτει επαρκείς αρμοδιότητες και τεχνική ικανότητα
ώστε να παρέχει τη σχετική καθοδήγηση στο προσωπικό
της γραμμής σφαγής.
(47) Τα μικρά σφαγεία που ασχολούνται κυρίως με την απευθείας
πώληση τροφίμων στον τελικό καταναλωτή δεν χρειάζονται
πολύπλοκο σύστημα διαχείρισης προκειμένου να εφαρμόσουν
τις γενικές αρχές του παρόντος κανονισμού. Επομένως,
η απαίτηση για διορισμό υπεύθυνου για την καλή μεταχείριση
των ζώων θα ήταν δυσανάλογη προς τους στόχους που
επιδιώκονται στις συγκεκριμένες περιπτώσεις και ο παρών
κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει παρέκκλιση από την εν
λόγω απαίτηση για τα σφαγεία αυτά.
(48) Ο αποπληθυσμός προϋποθέτει συχνά ικανότητα διαχείρισης
κρίσεων με παράλληλες προτεραιότητες, όπως η υγεία των
ζώων, η δημόσια υγεία, το περιβάλλον ή η καλή μεταχείριση
των ζώων. Μολονότι είναι σημαντικό να τηρούνται οι κανόνες
καλής μεταχείρισης των ζώων σε όλα τα στάδια της
διαδικασίας αποπληθυσμού, υπό εξαιρετικές περιστάσεις, η
συμμόρφωση προς τους κανόνες αυτούς ενδέχεται να δημιουργεί
κινδύνους για τη δημόσια υγεία ή να επιβραδύνει
σημαντικά τη διαδικασία εκρίζωσης μιας ασθένειας, εκθέτοντας
με τον τρόπο αυτόν περισσότερα ζώα στον κίνδυνο
ασθένειας και θανάτου.
(49) Κατά συνέπεια, θα πρέπει να παρέχεται στις αρμόδιες αρχές
η δυνατότητα παρέκκλισης από ορισμένες διατάξεις του
παρόντος κανονισμού κατά περίπτωση, όταν η κατάσταση
της υγείας των ζώων επιβάλλει την επείγουσα θανάτωσή
τους ή/και όταν δεν υπάρχουν κατάλληλες εναλλακτικές
λύσεις για τη διασφάλιση της βέλτιστης μεταχείρισής τους.
Ωστόσο, οι παρεκκλίσεις αυτές δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται
ως υποκατάστατο του ορθού προγραμματισμού. Για
τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει να ενισχύεται το επίπεδο του
προγραμματισμού ώστε τα μελήματα καλής μεταχείρισης των
ζώων να ενσωματώνονται δεόντως στα σχέδια έκτακτης ανάγκης
για την αντιμετώπιση των μεταδοτικών ασθενειών.
(50) Στο πλαίσιο των διαδικασιών κοινοποίησης ασθενειών των
ζώων, οι πληροφορίες για τις εμφανίσεις ασθενειών σύμφωνα
με την οδηγία 82/894/ΕΟΚ, της 21ης Δεκεμβρίου 1982,
για την κοινοποίηση των ασθενειών των ζώων μέσα στην
Κοινότητα ( 1 ), κοινοποιούνται μέσω του Συστήματος Κοινοποίησης
Ζωικών Ασθενειών (ADNS). Προς το παρόν, το
ADNS δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες για
την καλή μεταχείριση των ζώων αλλά είναι δυνατόν να τροποποιηθεί
ανάλογα στο μέλλον. Επομένως, θα πρέπει να
προβλεφθεί παρέκκλιση από την υποχρέωση υποβολής έκθεσης
για την καλή μεταχείριση των ζώων σε περίπτωση αποπληθυσμού,
ώστε να προβλεφθεί περαιτέρω ανάπτυξη του
ADNS.
(51) Ο σύγχρονος εξοπλισμός αναισθητοποίησης και ακινητοποίησης
γίνεται όλο και πιο σύνθετος και εξελιγμένος και απαιτεί
ειδική πείρα και αναλυτική ικανότητα. Επομένως, τα
κράτη μέλη θα πρέπει να μεριμνούν ώστε να παρέχεται
επαρκής επιστημονική στήριξη στην αρμόδια αρχή, στην
οποία θα μπορούν να προστρέχουν οι υπεύθυνοι όταν πρέπει
να αξιολογήσουν εξοπλισμό ή μεθόδους αναισθητοποίησης
ζώων.
(52) Η αποτελεσματικότητα της κάθε μεθόδου αναισθητοποίησης
βασίζεται στον έλεγχο των βασικών παραμέτρων και στην
τακτική αξιολόγησή της. Η εκπόνηση οδηγών ορθής πρακτικής
για τις διαδικασίες λειτουργίας και παρακολούθησης
που πρέπει να ακολουθούνται κατά τη θανάτωση των ζώων
είναι σκόπιμη για την ορθή καθοδήγηση των υπευθύνων
επιχείρησης όσον αφορά την καλή μεταχείριση των ζώων.
Η αξιολόγηση των οδηγών αυτών απαιτεί επιστημονικές γνώσεις,
πρακτική πείρα και πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των
ενδιαφερομένων. Επομένως, ένα κέντρο ή δίκτυο αναφοράς
σε κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να αναλάβει το έργο αυτό
σε συνεργασία με τους ενδιαφερομένους.
(53) Η έκδοση πιστοποιητικών ικανότητας θα πρέπει να γίνεται με
ομοιόμορφο τρόπο. Επομένως, οι φορείς ή άλλες οντότητες
που εκδίδουν πιστοποιητικά ικανότητας πρέπει να πιστοποιούνται
βάσει σταθερών προτύπων τα οποία θα πρέπει να
αξιολογούνται επιστημονικά. Συνεπώς, η επιστημονική στήριξη
που προβλέπεται από το άρθρο 20 θα πρέπει να παρέχει,
όταν απαιτείται, τη γνώμη της όσον αφορά την ικανότητα
και καταλληλότητα των φορέων ή οντοτήτων που εκδίδουν
πιστοποιητικά ικανότητας.
(54) Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 882/2004 προβλέπει τη λήψη
ορισμένων μέτρων από την αρμόδια αρχή σε περίπτωση μη
συμμόρφωσης, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες καλής μεταχείρισης.
Κατά συνέπεια, πρέπει να προβλεφθούν μόνον
συμπληρωματικά μέτρα που αφορούν ειδικά τον παρόντα
κανονισμό.
(55) Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 ορίζει ότι η ΕΑΑΤ
προωθεί τη δικτύωση των οργανώσεων που λειτουργούν
εντός του πεδίου αρμοδιοτήτων της Αρχής αυτής ώστε να
διευκολύνει την επιστημονική συνεργασία, την ανταλλαγή
πληροφοριών, την ανάπτυξη και υλοποίηση κοινών έργων,
την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης και βέλτιστων πρακτικών
στο πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα.
L 303/6 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
( 1 ) ΕΕ L 378 της 31.12.1982, σ. 58.
(56) Η έκδοση πιστοποιητικών ικανότητας και η παροχή μαθημάτων
κατάρτισης θα πρέπει να γίνεται με ομοιόμορφο τρόπο.
Επομένως, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να ορίζει τις σχετικές
υποχρεώσεις των κρατών μελών και τους όρους που
πρέπει να διέπουν τη χορήγηση, την αναστολή ισχύος ή την
ανάκληση των πιστοποιητικών ικανότητας.
(57) Οι ευρωπαίοι πολίτες αναμένουν ότι, κατά τη σφαγή των
ζώων, τηρούνται στοιχειώδεις κανόνες καλής μεταχείρισης.
Σε ορισμένες περιοχές, η στάση έναντι των ζώων εξαρτάται
και από εθνικές αντιλήψεις, και υπάρχει πίεση, σε ορισμένα
κράτη μέλη, να διατηρηθούν ή να θεσπιστούν κανόνες ορθής
μεταχείρισης διεξοδικότεροι από εκείνους που έχουν αποφασισθεί
σε κοινοτικό επίπεδο. Προς το συμφέρον των ζώων
και εφόσον δεν θίγεται η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς,
είναι σκόπιμο να επιτραπεί στα κράτη μέλη κάποια ευελιξία
ώστε να διατηρούν ή, σε ορισμένους ειδικούς τομείς, να
θεσπίζουν διεξοδικότερους εθνικούς κανόνες.
Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι οι εν λόγω εθνικοί
κανόνες δεν χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη κατά
τρόπο που να βλάπτει την ορθή λειτουργία της εσωτερικής
αγοράς.
(58) Σε ορισμένους τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής
του παρόντος κανονισμού, το Συμβούλιο χρειάζεται περισσότερες
επιστημονικές, κοινωνικές και οικονομικές πληροφορίες
πριν καθορίσει λεπτομερείς κανόνες, ιδίως στην περίπτωση
των ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας και όσον αφορά την
ακινητοποίηση των βοοειδών με αντιστροφή. Κατά συνέπεια,
η Επιτροπή πρέπει να παράσχει στο Συμβούλιο τις πληροφορίες
αυτές προτού προτείνει τροποποιήσεις στους εν λόγω
τομείς του παρόντος κανονισμού.
(59) Για τη διαρρύθμιση, την κατασκευή και τον εξοπλισμό των
σφαγείων απαιτούνται μακροπρόθεσμος προγραμματισμός
και επενδύσεις. Κατά συνέπεια, ο παρών κανονισμός θα πρέπει
να προβλέπει κατάλληλη μεταβατική περίοδο, ώστε να
λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος που απαιτείται για να μπορέσει
ο κλάδος να προσαρμοστεί στις αντίστοιχες διατάξεις του
παρόντος κανονισμού. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής,
θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται οι διατάξεις
της οδηγίας 93/119/ΕΚ που αφορούν τη διαρρύθμιση, την
κατασκευή και τον εξοπλισμό των σφαγείων.
(60) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κανόνες σχετικά με
τις κυρώσεις που εφαρμόζονται για παραβάσεις των διατάξεων
του παρόντος κανονισμού και να διασφαλίσουν την
εφαρμογή τους. Οι κυρώσεις αυτές θα πρέπει να είναι αποτελεσματικές,
αναλογικές και αποτρεπτικές.
(61) Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή
η εξασφάλιση εναρμονισμένης προσέγγισης όσον αφορά την
καλή μεταχείριση των ζώων κατά τη θανάτωσή τους, δεν
μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και συνεπώς
μπορεί, λόγω της κλίμακας και των επιπτώσεων αυτού
του κανονισμού, να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο,
η Κοινότητα μπορεί να εγκρίνει μέτρα, σύμφωνα με
την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της συνθήκης.
Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου
άρθρου, είναι αναγκαίο και σκόπιμο για την επίτευξη του
εν λόγω στόχου, να καθοριστούν κανόνες για τη θανάτωση
των ζώων που προορίζονται για παραγωγή τροφίμων, μαλλιού,
δέρματος, γούνας ή άλλων προϊόντων, καθώς και για
τις σχετικές εργασίες. Ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα
αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.
(62) Τα μέτρα που απαιτούνται για την εφαρμογή του παρόντος
κανονισμού θα πρέπει να εγκριθούν σύμφωνα με την απόφαση
1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου
1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών
αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή ( 1 ),
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ, ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
1. Ο παρών κανονισμός καθορίζει κανόνες για τη θανάτωση των
ζώων που εκτρέφονται ή διατηρούνται για παραγωγή τροφίμων,
μαλλιού, δέρματος, γούνας ή άλλων προϊόντων καθώς και για τη
θανάτωση των ζώων για τον αποπληθυσμό, και για σχετικές εργασίες.
Ωστόσο, όσον αφορά τα ψάρια, εφαρμόζονται μόνον οι απαιτήσεις
του άρθρου 3 παράγραφος 1.
2. Το κεφάλαιο II, με εξαίρεση το άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 2,
το κεφάλαιο III και το κεφάλαιο IV, με εξαίρεση το άρθρο 19, δεν
εφαρμόζονται σε περιπτώσεις θανάτωσης έκτακτης ανάγκης εκτός
σφαγείου ή όταν η συμμόρφωση προς τις διατάξεις αυτές θα οδηγούσε
σε άμεσο και σοβαρό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία ή
ασφάλεια.
3. Ο παρών κανονισμός δεν ισχύει:
α) όταν τα ζώα θανατώνονται:
i) κατά τη διάρκεια επιστημονικών πειραμάτων που διεξάγονται
υπό την επίβλεψη αρμόδιας αρχής·
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/7
( 1 ) ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.
ii) κατά τη διάρκεια κυνηγετικών δραστηριοτήτων ή δραστηριοτήτων
ερασιτεχνικής αλιείας·
iii) κατά τη διάρκεια πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων·
β) για τα πουλερικά, τα κουνέλια και τους λαγούς που σφάζονται
εκτός σφαγείων από τον ιδιοκτήτη τους για την προσωπική του
οικιακή κατανάλωση.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού ισχύουν οι ακόλουθοι
ορισμοί:
α) «θανάτωση»: διαδικασία η οποία, όταν εφαρμόζεται σκόπιμα,
επιφέρει τον θάνατο ζώου·
β) «σχετικές εργασίες»: εργασίες όπως ο χειρισμός, ο σταβλισμός, η
ακινητοποίηση, η αναισθητοποίηση και η αφαίμαξη ζώων, όταν
γίνονται στο πλαίσιο και στον χώρο όπου πρόκειται να θανατωθούν
τα ζώα·
γ) «ζώο»: σπονδυλωτό ζώο, πλην των ερπετών και των αμφιβίων·
δ) «θανάτωση έκτακτης ανάγκης»: θανάτωση ζώων που έχουν τραυματιστεί
ή πάσχουν από ασθένεια που τους προκαλεί έντονο
πόνο ή ταλαιπωρία και εφόσον δεν υπάρχει άλλη πρακτική
δυνατότητα ανακούφισης του πόνου ή της ταλαιπωρίας·
ε) «σταβλισμός»: διατήρηση των ζώων σε χώρους σταβλισμού, μαντριά,
στεγασμένους χώρους ή αγρούς που συνδέονται με τις
εργασίες του σφαγείου ή μέρος αυτών·
στ) «αναισθητοποίηση»: κάθε μέθοδος που εφαρμόζεται σκόπιμα και
επιφέρει απώλεια της αισθητηριακής αντίληψης και ευαισθησίας,
χωρίς πόνο, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε μεθόδου
καταλήγει σε ακαριαίο θάνατο·
ζ) «λατρευτικός τύπος»: σειρά πράξεων που σχετίζονται με τη
σφαγή ζώων και προβλέπονται από μια θρησκεία·
η) «πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις»: εκδηλώσεις που συνδέονται
κατ’ ουσία και κατά κύριο λόγο με μακραίωνες πολιτιστικές
παραδόσεις ή αθλητικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων
των αγώνων δρόμου και άλλων μορφών αγώνα, όπου δεν υπάρχει
παραγωγή κρέατος ή άλλων προϊόντων ζωικής προέλευσης ή
όπου αυτή η παραγωγή είναι επουσιώδης σε σχέση με την ίδια
την εκδήλωση, καθώς και οικονομικά επουσιώδης·
θ) «τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας»: σύνολο γραπτών οδηγιών
που αποσκοπούν στην επίτευξη ομοιομορφίας κατά την
εφαρμογή συγκεκριμένης λειτουργίας ή προτύπου·
ι) «σφαγή»: η θανάτωση ζώων που προορίζονται για κατανάλωση
από τον άνθρωπο·
ια) «σφαγείο»: εγκατάσταση που χρησιμοποιείται για τη σφαγή χερσαίων
ζώων και εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού
(ΕΚ) αριθ. 853/2004 ·
ιβ) «υπεύθυνος επιχείρησης»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει
υπό τον έλεγχό του επιχείρηση στην οποία πραγματοποιείται
θανάτωση ζώων ή οιεσδήποτε σχετικές εργασίες που εμπίπτουν
στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού·
ιγ) «γουνοφόρα ζώα»: θηλαστικά ζώα τα οποία εκτρέφονται κατά
κύριο λόγο για την παραγωγή γούνας, όπως τα βιζόν, τα κουνάβια,
οι αλεπούδες, τα ρακούν, οι μυοκάστορες και τα τσιντσιλά·
ιδ) «αποπληθυσμός»: η διαδικασία θανάτωσης ζώων για λόγους
δημόσιας υγείας, υγείας των ζώων, καλής μεταχείρισης των
ζώων ή για περιβαλλοντικούς λόγους υπό την εποπτεία της
αρμόδιας αρχής·
ιε) «πουλερικά»: εκτρεφόμενα πτηνά, συμπεριλαμβανομένων των
πτηνών που δεν θεωρούνται κατοικίδια αλλά εκτρέφονται ως
κατοικίδια ζώα, πλην των ατροπιδώτων·
ιστ) «ακινητοποίηση»: χρησιμοποίηση κάθε μεθόδου για τον περιορισμό
των κινήσεων του ζώου, ώστε να αποφεύγεται κάθε
περιττός πόνος, φόβος ή ταραχή, με σκοπό να διευκολυνθεί
η αποτελεσματική αναισθητοποίηση ή θανάτωση·
ιζ) «αρμόδια αρχή»: η κεντρική αρχή κράτους μέλους, η οποία είναι
αρμόδια να εξασφαλίζει την τήρηση των απαιτήσεων του παρόντος
κανονισμού, ή οποιαδήποτε άλλη αρχή στην οποία η εν
λόγω κεντρική αρχή έχει μεταβιβάσει αυτήν την αρμοδιότητα·
ιη) «καταστροφή του κεντρικού νευρικού συστήματος (pithing)»:
τεμαχισμός του κεντρικού νευρικού ιστού και του νωτιαίου
μυελού με την εισαγωγή επιμήκους ραβδοειδούς οργάνου
στην κρανιακή κοιλότητα.
L 303/8 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
Άρθρο 3
Γενικές απαιτήσεις σχετικά με τη θανάτωση και τις σχετικές
εργασίες
1. Τα ζώα προφυλάσσονται από κάθε είδους πόνο, αγωνία ή
ταλαιπωρία που μπορεί να αποφευχθεί, κατά τη θανάτωση και τις
σχετικές εργασίες.
2. Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, οι υπεύθυνοι επιχείρησης
λαμβάνουν ιδίως τα απαιτούμενα μέτρα ώστε να διασφαλίζουν
ότι τα ζώα:
α) απολαμβάνουν φυσικής άνεσης και προστασίας, ιδίως σε συνθήκες
καθαριότητας και κατάλληλης θερμοκρασίας, και προφυλάσσονται
από πτώσεις ή ολίσθηση·
β) προστατεύονται από τραυματισμούς·
γ) απολαμβάνουν μεταχείρισης και στέγασης με βάση τη φυσιολογική
συμπεριφορά τους·
δ) δεν παρουσιάζουν ενδείξεις πόνου ή φόβου που είναι δυνατόν
να αποφευχθούν και δεν εμφανίζουν ασυνήθιστη συμπεριφορά·
ε) δεν υποφέρουν από παρατεταμένη στέρηση τροφής και νερού·
στ) εμποδίζονται από αλληλεπίδραση που είναι δυνατόν να αποφευχθεί
με άλλα ζώα η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει
αρνητικά τις συνθήκες διαβίωσής τους.
3. Οι εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για τη θανάτωση και
τις σχετικές εργασίες σχεδιάζονται, κατασκευάζονται, συντηρούνται
και λειτουργούν με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται συμμόρφωση
προς τις υποχρεώσεις των παραγράφων 1 και 2 υπό τις αναμενόμενες
συνθήκες δραστηριότητας των εγκαταστάσεων καθ’ όλη τη
διάρκεια του έτους.
Άρθρο 4
Μέθοδοι αναισθητοποίησης
1. Τα ζώα θανατώνονται μόνο μετά από αναισθητοποίηση σύμφωνα
με τις μεθόδους και τις ειδικές απαιτήσεις για την εφαρμογή
των μεθόδων αυτών, όπως προβλέπονται στο παράρτημα Ι. Η απώλεια
αισθητηριακής αντίληψης και ευαισθησίας διατηρείται μέχρι το
θάνατο του ζώου.
Οι μέθοδοι του παραρτήματος Ι οι οποίες δεν καταλήγουν σε
ακαριαίο θάνατο (εφεξής καλούμενες «απλή αναισθητοποίηση») ακολουθούνται,
το ταχύτερο δυνατόν, από διαδικασία που εξασφαλίζει
το θάνατο, όπως αφαίμαξη, καταστροφή του κεντρικού νευρικού
συστήματος, ηλεκτροπληξία ή παρατεταμένη έκθεση σε ανοξία.
2. Το παράρτημα I μπορεί να τροποποιείται βάσει γνωμοδότησης
της ΕΑΑΤ και σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος
2 προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη η επιστημονική και
τεχνική πρόοδος.
Οι τροποποιήσεις αυτές εξασφαλίζουν επίπεδο καλής μεταχείρισης
των ζώων τουλάχιστον ισοδύναμο με εκείνο των υφιστάμενων μεθόδων.
3. Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις μεθόδους
του παραρτήματος I μπορούν να εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία
του άρθρου 25 παράγραφος 2.
4. Για τα ζώα που υποβάλλονται σε ιδιαίτερες μεθόδους σφαγής
που προβλέπονται από λατρευτικούς τύπους, δεν εφαρμόζονται οι
απαιτήσεις της παραγράφου 1, υπό την προϋπόθεση ότι η σφαγή
διενεργείται σε σφαγείο.
Άρθρο 5
Έλεγχοι αναισθητοποίησης
1. Οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων διασφαλίζουν ότι τα άτομα
που είναι υπεύθυνα για την αναισθητοποίηση ή άλλα οριζόμενα
μέλη του προσωπικού διενεργούν τακτικούς ελέγχους, ώστε να διασφαλίζουν
ότι τα ζώα δεν παρουσιάζουν ενδείξεις αισθητηριακής
αντίληψης ή ευαισθησίας κατά το διάστημα μεταξύ του τέλους της
διαδικασίας αναισθητοποίησης και του θανάτου.
Οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται σε επαρκώς αντιπροσωπευτικό
δείγμα ζώων, η δε συχνότητά τους καθορίζεται με βάση το αποτέλεσμα
προηγούμενων ελέγχων και τυχόν παράγοντες που ενδέχεται
να επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αναισθητοποίησης.
Όταν από τα αποτελέσματα των ελέγχων προκύπτει ότι ένα ζώο δεν
είναι κατάλληλα αναισθητοποιημένο, το άτομο που είναι επιφορτισμένο
με την αναισθητοποίηση λαμβάνει τα δέοντα μέτρα που
προβλέπονται στις τυποποιημένες λειτουργικές διαδικασίες που
εκπονούνται σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2.
2. Όταν, για το σκοπό του άρθρου 4 παράγραφος 4, τα ζώα
θανατώνονται χωρίς προηγούμενη αναισθητοποίηση, τα άτομα που
είναι υπεύθυνα για τη σφαγή διενεργούν συστηματικούς ελέγχους
για να εξασφαλίζεται ότι τα ζώα δεν παρουσιάζουν σημεία αισθητηριακής
αντίληψης ή ευαισθησίας πριν να ελευθερωθούν από την
ακινητοποίηση και δεν παρουσιάζουν ζωτικά σημεία πριν να υποβληθούν
σε εκδορά ή ζεμάτισμα.
3. Για τους σκοπούς των παραγράφων 1 και 2, οι υπεύθυνοι
επιχείρησης μπορούν να χρησιμοποιούν τις ελεγκτικές διαδικασίες
που περιγράφονται στους οδηγούς ορθής πρακτικής που αναφέρονται
στο άρθρο 13.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/9
4. Ανάλογα με την περίπτωση, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η
υψηλή στάθμη αξιοπιστίας ορισμένων μεθόδων αναισθητοποίησης
και βάσει γνωμοδότησης της ΕΑΑΤ, είναι δυνατόν να θεσπίζονται,
σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος 2, παρεκκλίσεις
από τις απαιτήσεις της παραγράφου 1.
Άρθρο 6
Τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας
1. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης προγραμματίζουν προκαταβολικά
τη θανάτωση των ζώων και τις σχετικές εργασίες και τις εκτελούν
σύμφωνα με τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας.
2. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης καταρτίζουν και εφαρμόζουν αυτές
τις τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας, ώστε να διασφαλίζουν
ότι η θανάτωση ζώων και οι σχετικές εργασίες εκτελούνται σύμφωνα
με το άρθρο 3 παράγραφος 1.
Όσον αφορά την αναισθητοποίηση, οι τυποποιημένες διαδικασίες
λειτουργίας:
α) λαμβάνουν υπόψη τις συστάσεις των κατασκευαστών·
β) ορίζουν, για κάθε χρησιμοποιούμενη μέθοδο αναισθητοποίησης
και βάσει των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων, τις βασικές
παραμέτρους που αναφέρονται στο κεφάλαιο I του παραρτήματος
I οι οποίες εξασφαλίζουν την αποτελεσματικότητά τους όσον
αφορά την αναισθητοποίηση των ζώων·
γ) καθορίζουν τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται όταν, κατά
τους ελέγχους που αναφέρονται στο άρθρο 5, διαπιστώνεται
ότι ένα ζώο δεν είναι κατάλληλα αναισθητοποιημένο ή, στην
περίπτωση των ζώων που σφάζονται σύμφωνα με το άρθρο 4
παράγραφος 4, ότι το ζώο εξακολουθεί να παρουσιάζει ζωτικά
σημεία.
3. Για τους σκοπούς της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου,
οι υπεύθυνοι επιχείρησης μπορούν να χρησιμοποιούν τυποποιημένες
διαδικασίες λειτουργίας οι οποίες περιγράφονται σε οδηγούς ορθής
πρακτικής που αναφέρονται στο άρθρο 13.
4. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης κοινοποιούν τις τυποποιημένες διαδικασίες
λειτουργίας τους στην αρμόδια αρχή κατόπιν σχετικής
αιτήσεως.
Άρθρο 7
Βαθμός και πιστοποιητικό ικανότητας
1. Η θανάτωση ζώων και οι σχετικές εργασίες εκτελούνται μόνον
από πρόσωπα που διαθέτουν τον κατάλληλο βαθμό ικανότητας
χωρίς να προκαλούν στα ζώα πόνο, αγωνία ή ταλαιπωρία που
μπορούν να αποφευχθούν.
2. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης διασφαλίζουν ότι οι ακόλουθες
διαδικασίες σφαγής εκτελούνται μόνον από πρόσωπα που διαθέτουν
σχετικό πιστοποιητικό ικανότητας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 21,
αποδεικνύοντας την ικανότητά τους να τις εκτελέσουν σύμφωνα με
τους κανόνες που θεσπίζονται με αυτόν τον κανονισμό:
α) χειρισμός και φροντίδα των ζώων πριν από την ακινητοποίησή
τους·
β) ακινητοποίηση των ζώων με σκοπό την αναισθητοποίηση ή τη
θανάτωσή τους·
γ) αναισθητοποίηση των ζώων·
δ) αξιολόγηση της αποτελεσματικής αναισθητοποίησης·
ε) αγκίστρωση ή ανύψωση ζώντων ζώων·
στ) αφαίμαξη ζώντων ζώων·
ζ) σφαγή σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 4.
3. Με την επιφύλαξη της υποχρέωσης που αναφέρεται στην
παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, η θανάτωση των γουνοφόρων
ζώων πραγματοποιείται παρουσία και υπό την άμεση εποπτεία ατόμου
που διαθέτει πιστοποιητικό ικανότητας, όπως αναφέρεται στο
άρθρο 21, το οποίο εκδίδεται για όλες τις διαδικασίες που εκτελούνται
υπό την εποπτεία του. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης εκτροφείων
γουνοφόρων ζώων ειδοποιούν προκαταβολικά την αρμόδια
αρχή όταν πρόκειται να θανατωθούν ζώα.
Άρθρο 8
Οδηγίες για τη χρήση του εξοπλισμού ακινητοποίησης και
αναισθητοποίησης
Τα προϊόντα που κυκλοφορούν ή διαφημίζονται ως εξοπλισμός
ακινητοποίησης ή αναισθητοποίησης πωλούνται μόνον όταν συνοδεύονται
από κατάλληλες οδηγίες χρήσης, προκειμένου να διασφαλίζονται
οι βέλτιστες συνθήκες μεταχείρισης των ζώων. Οι κατασκευαστές
δημοσιοποιούν τις οδηγίες αυτές και μέσω του Διαδικτύου.
Οι οδηγίες αυτές ορίζουν ιδίως:
α) τα είδη, τις κατηγορίες, τις ποσότητες ή/και το βάρος των ζώων
για τα οποία προορίζεται ο εξοπλισμός·
L 303/10 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
β) τις συνιστώμενες παραμέτρους που αντιστοιχούν στις διάφορες
περιστάσεις χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των βασικών παραμέτρων
που ορίζονται στο κεφάλαιο Ι του παραρτήματος Ι·
γ) για τον εξοπλισμό αναισθητοποίησης, μέθοδο παρακολούθησης
της αποτελεσματικότητας του εξοπλισμού, όσον αφορά τη συμμόρφωση
με τους κανόνες που καθορίζονται στον παρόντα
κανονισμό·
δ) τις συστάσεις για τη συντήρηση και, εφόσον απαιτείται, βαθμονόμηση
του εξοπλισμού αναισθητοποίησης.
Άρθρο 9
Χρήση του εξοπλισμού ακινητοποίησης και αναισθητοποίησης
1. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης μεριμνούν ώστε ο εξοπλισμός που
χρησιμοποιείται για την ακινητοποίηση ή την αναισθητοποίηση των
ζώων να συντηρείται και να ελέγχεται σύμφωνα με τις οδηγίες του
κατασκευαστή από άτομα ειδικά εκπαιδευμένα για το σκοπό αυτόν.
Οι υπεύθυνοι επιχείρησης τηρούν αρχείο συντήρησης το οποίο
διατηρούν επί ένα τουλάχιστον έτος και το κοινοποιούν στην αρμόδια
αρχή κατόπιν σχετικής αιτήσεως.
2. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης μεριμνούν ώστε, κατά τη διάρκεια
των εργασιών αναισθητοποίησης, να υπάρχει επιτόπου άμεσα διαθέσιμος
εφεδρικός εξοπλισμός ο οποίος και να χρησιμοποιείται σε
περίπτωση αστοχίας του αρχικού εξοπλισμού. Η εφεδρική μέθοδος
μπορεί να είναι διαφορετική από την αρχική.
3. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης μεριμνούν ώστε τα ζώα να μην
τοποθετούνται σε εξοπλισμό ακινητοποίησης, συμπεριλαμβανομένου
του εξοπλισμού ακινητοποίησης των κεφαλιών, πριν το άτομο που
είναι επιφορτισμένο με την αναισθητοποίηση ή την αφαίμαξη να
είναι έτοιμο για την ταχύτερη δυνατή εκτέλεση της εργασίας αυτής.
Άρθρο 10
Οικιακή ιδιωτική κατανάλωση
Μόνο οι απαιτήσεις του άρθρου 3 παράγραφος 1, του άρθρου 4
παράγραφος 1 και του άρθρου 7 παράγραφος 1 εφαρμόζονται στη
σφαγή ζώων εκτός πουλερικών, κουνελιών και λαγών, και τις σχετικές
εργασίες εκτός σφαγείου από τον ιδιοκτήτη τους ή από πρόσωπο
υπό την ευθύνη και επιτήρηση του ιδιοκτήτη για ιδιωτική
οικιακή χρήση.
Ωστόσο, εφαρμόζονται επίσης και οι απαιτήσεις που ορίζει το
άρθρο 15 παράγραφος 3 και τα σημεία 1.8 έως 1.11, 3.1 και,
εφόσον αναφέρεται σε απλή αναισθητοποίηση, το σημείο 3.2 του
παραρτήματος ΙΙΙ, στη σφαγή ζώων εκτός των πουλερικών, κουνελιών
και λαγών, χοίρων, προβάτων και αιγών, εκτός σφαγείου από
τον ιδιοκτήτη τους ή από πρόσωπο υπό την ευθύνη και επιτήρηση
του ιδιοκτήτη για ιδιωτική οικιακή χρήση
Άρθρο 11
Άμεση προμήθεια μικρών ποσοτήτων πουλερικών, κουνελιών
και λαγών
1. Μόνον οι απαιτήσεις του άρθρου 3 παράγραφος 1, του
άρθρου 4 παράγραφος 1 και του άρθρου 7 παράγραφος 1 εφαρμόζονται
στη σφαγή πουλερικών, κουνελιών και λαγών στο αγρόκτημα
με σκοπό την άμεση προμήθεια μικρών ποσοτήτων κρέατος
από τον παραγωγό στον άμεση καταναλωτή ή σε τοπικά καταστήματα
λιανικής πώλησης που προμηθεύουν άμεσα το κρέας αυτό
στον τελικό καταναλωτή ως νωπό κρέας, υπό την προϋπόθεση ο
αριθμός των ζώων που σφάζονται στη γεωργική εκμετάλλευση δεν
υπερβαίνει τον ανώτατο αριθμό ζώων που θα ορισθεί σύμφωνα με
τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος 2.
2. Οι απαιτήσεις που ορίζονται στα κεφάλαια ΙΙ και ΙΙΙ του
παρόντος κανονισμού εφαρμόζονται στη σφαγή τέτοιων ζώων
όταν ο αριθμός τους υπερβαίνει τον ανώτατο αριθμό που αναφέρεται
στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 12
Εισαγωγές από τρίτες χώρες
Οι απαιτήσεις των κεφαλαίων II και III του παρόντος κανονισμού
ισχύουν για τους σκοπούς του άρθρου 12 παράγραφος 2 στοιχείο
α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 854/2004.
Το υγειονομικό πιστοποιητικό που συνοδεύει κρέας από τρίτη χώρα
συμπληρώνεται από βεβαίωση ότι πληρούνται απαιτήσεις τουλάχιστον
ισοδύναμες προς εκείνες των κεφαλαίων ΙΙ και ΙΙΙ αυτού του
κανονισμού.
Άρθρο 13
Εκπόνηση και διάδοση οδηγών ορθής πρακτικής
1. Τα κράτη μέλη ενθαρρύνουν την εκπόνηση και τη διάδοση
οδηγών ορθής πρακτικής για να διευκολύνεται η εφαρμογή του
παρόντος κανονισμού.
2. Όταν συντάσσονται αυτοί οι οδηγοί ορθής πρακτικής, εκπονούνται
και διαδίδονται από οργανώσεις υπευθύνων επιχείρησης:
α) ύστερα από διαβούλευση με εκπροσώπους μη κυβερνητικών
οργανώσεων, τις αρμόδιες αρχές και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη·
β) λαμβάνοντας υπόψη τις επιστημονικές γνωματεύσεις που αναφέρονται
στο άρθρο 20 παράγραφος 1 στοιχείο γ).
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/11
3. Η αρμόδια αρχή αξιολογεί τους οδηγούς ορθής πρακτικής
για να εξασφαλίζει ότι έχουν εκπονηθεί σύμφωνα με την παράγραφο
2 και ότι συνάδουν με τις υφιστάμενες κοινοτικές κατευθυντήριες
γραμμές.
4. Όταν οι οργανώσεις υπευθύνων επιχείρησης δεν υποβάλλουν
οδηγούς ορθής πρακτικής, η αρμόδια αρχή μπορεί να εκπονεί και
να δημοσιεύει τους δικούς της οδηγούς ορθής πρακτικής.
5. Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή όλους τους οδηγούς
ορθής πρακτικής που έχει επικυρώσει η αρμόδια αρχή. Η
Επιτροπή καταρτίζει και διατηρεί σύστημα καταχώρισης των οδηγών
αυτών, το οποίο θέτει στη διάθεση των κρατών μελών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ III
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΦΑΓΕΙΑ
Άρθρο 14
Διαρρύθμιση, κατασκευή και εξοπλισμός σφαγείων
1. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης μεριμνούν ώστε η διαρρύθμιση και
η κατασκευή των σφαγείων και ο εξοπλισμός τους να συμμορφώνονται
με τους κανόνες του παραρτήματος II.
2. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, οι υπεύθυνοι
επιχείρησης υποβάλλουν, εφόσον απαιτείται, για κάθε σφαγείο, τουλάχιστον
τα εξής στην αρμόδια αρχή που αναφέρεται στο άρθρο 4
του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004:
α) το μέγιστο αριθμό ζώων ανά ώρα για κάθε γραμμή σφαγής·
β) τις κατηγορίες και το βάρος των ζώων για το οποίο μπορεί να
χρησιμοποιείται ο διαθέσιμος εξοπλισμός ακινητοποίησης ή
αναισθητοποίησης·
γ) η μέγιστη χωρητικότητα κάθε χώρου σταβλισμού.
Η εν λόγω αρμόδια αρχή αξιολογεί τις πληροφορίες που υποβάλλει
ο υπεύθυνος σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο όταν εγκρίνει το σφαγείο.
3. Τα ακόλουθα μπορούν να θεσπίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία
του άρθρου 25 παράγραφος 2:
α) παρεκκλίσεις από τους κανόνες του παραρτήματος II για τα
κινητά σφαγεία·
β) τροποποιήσεις που απαιτούνται για την προσαρμογή του παραρτήματος
II στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο.
Μέχρις ότου θεσπιστούν οι παρεκκλίσεις που αναφέρονται στο
στοιχείο α) του πρώτου εδαφίου, τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν
ή να διατηρούν εθνικούς κανόνες για τα κινητά σφαγεία.
4. Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της
παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου και του παραρτήματος II
μπορούν να εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου
25 παράγραφος 2.
Άρθρο 15
Εργασίες χειρισμού και ακινητοποίησης στα σφαγεία
1. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης μεριμνούν για τη συμμόρφωση
προς τους κανόνες λειτουργίας των σφαγείων οι οποίοι ορίζονται
στο παράρτημα III.
2. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης μεριμνούν ώστε όλα τα ζώα που
θανατώνονται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 4 χωρίς προηγούμενη
αναισθητοποίηση να ακινητοποιούνται ατομικά· τα μηρυκαστικά
ακινητοποιούνται με μηχανικά μέσα.
Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται συστήματα ακινητοποίησης των
βοοειδών με αντιστροφή ή οποιαδήποτε άλλη μη φυσιολογική
θέση, πλην των περιπτώσεων των ζώων που σφάζονται σύμφωνα
με το άρθρο 4 παράγραφος 4 και υπό την προϋπόθεση ότι χρησιμοποιείται
διάταξη που εμποδίζει την οριζόντια και την κατακόρυφη
κίνηση της κεφαλής του ζώου και που μπορεί να προσαρμόζεται
ανάλογα με το μέγεθος του ζώου.
3. Οι ακόλουθες μέθοδοι ακινητοποίησης απαγορεύονται:
α) ανάρτηση ή ανύψωση των ζώων που διατηρούν τις αισθήσεις
τους·
β) μηχανική σύσφιξη ή πρόσδεση των ποδιών των ζώων·
γ) κόψιμο του νωτιαίου μυελού, π.χ. με χρήση καρφωτικού εργαλείου
ή ξίφους·
δ) η χρήση, για την ακινητοποίηση του ζώου, ηλεκτρικού ρεύματος
που δεν αναισθητοποιεί ή δεν θανατώνει το ζώο υπό ελεγχόμενες
συνθήκες, και ιδίως η εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος που δεν
καλύπτει ολόκληρο τον εγκέφαλο.
Ωστόσο, τα στοιχεία α) και β) δεν ισχύουν για τις γραμμές ανάρτησης
που χρησιμοποιούνται για πουλερικά.
L 303/12 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
4. Προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη η επιστημονική και
τεχνική πρόοδος, καθώς και βάσει γνωμάτευσης της ΕΑΑΤ, το
παράρτημα ΙΙΙ μπορεί να τροποποιείται σύμφωνα με τη διαδικασία
του άρθρου 25 παράγραφος 2.
5. Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή των
κανόνων του παραρτήματος III μπορούν να εκδίδονται σύμφωνα
με τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος 2.
Άρθρο 16
Διαδικασίες παρακολούθησης στα σφαγεία
1. Για τους σκοπούς του άρθρου 5, οι υπεύθυνοι επιχείρησης
θεσπίζουν και εφαρμόζουν τις κατάλληλες διαδικασίες παρακολούθησης
στα σφαγεία.
2. Οι διαδικασίες παρακολούθησης που αναφέρονται στην παράγραφο
1 του παρόντος άρθρου περιγράφουν τον τρόπο διενέργειας
των ελέγχων που αναφέρονται στο άρθρο 5 και περιλαμβάνουν
τουλάχιστον τα εξής:
α) ονοματεπώνυμο των υπευθύνων για τη διαδικασία παρακολούθησης·
β) δείκτες που ανιχνεύουν την απώλεια ή την ύπαρξη αισθητηριακής
αντίληψης ή ευαισθησίας στα ζώα· δείκτες που ανιχνεύουν
την απουσία ζωτικών σημείων στα ζώα που σφάζονται σύμφωνα
με το άρθρο 4 παράγραφος 4·
γ) κριτήρια προκειμένου να καθορίζεται εάν τα αποτελέσματα των
δεικτών που αναφέρονται στο στοιχείο β) είναι ικανοποιητικά·
δ) περιστάσεις ή/και χρόνος κατά τον οποίον πρέπει να γίνεται η
παρακολούθηση·
ε) αριθμός των ζώων κάθε δείγματος που πρέπει να ελέγχεται κατά
την παρακολούθηση·
στ) κατάλληλες διαδικασίες ώστε να διασφαλίζεται ότι, σε περίπτωση
μη συμμόρφωσης προς τα κριτήρια που αναφέρονται
στο στοιχείο γ), επανεξετάζονται οι εργασίες αναισθητοποίησης
ή θανάτωσης προκειμένου να εντοπίζονται οι αιτίες τυχόν ατελειών,
καθώς και οι απαιτούμενες αλλαγές των συγκεκριμένων
εργασιών.
3. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης καθιερώνουν ειδική διαδικασία
παρακολούθησης για κάθε γραμμή σφαγής.
4. Η συχνότητα των ελέγχων λαμβάνει υπόψη τους κύριους
παράγοντες κινδύνου, όπως οι αλλαγές του τύπου ή του μεγέθους
των σφαζόμενων ζώων ή των μεθόδων εργασίας του προσωπικού,
και καθορίζεται με τρόπο ώστε να διασφαλίζει αποτελέσματα με
υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης.
5. Για τους σκοπούς των παραγράφων 1 έως 4 του παρόντος
άρθρου, οι υπεύθυνοι επιχείρησης μπορούν να χρησιμοποιούν διαδικασίες
παρακολούθησης οι οποίες περιγράφονται σε οδηγούς
ορθής πρακτικής που αναφέρονται στο άρθρο 13.
6. Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις διαδικασίες
παρακολούθησης στα σφαγεία μπορούν να εκδίδονται σύμφωνα με
τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος 2.
Άρθρο 17
Υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων
1. Οι υπεύθυνοι επιχείρησης ορίζουν έναν υπεύθυνο για την
καλή μεταχείριση των ζώων σε κάθε σφαγείο, ο οποίος τους
βοηθά να εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση προς τους κανόνες του
παρόντος κανονισμού.
2. Ο υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων υπάγεται
απευθείας στον υπεύθυνο επιχείρησης και αναφέρει απευθείας σε
αυτόν θέματα που αφορούν την καλή μεταχείριση των ζώων. Ο
υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων είναι σε θέση να
ζητά τη λήψη διορθωτικών μέτρων εκ μέρους του προσωπικού
προκειμένου να διασφαλίζεται συμμόρφωση με τους κανόνες που
καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό.
3. Οι αρμοδιότητες του υπεύθυνου για την καλή μεταχείριση
των ζώων ορίζονται από τις τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας
του σφαγείου και κοινοποιούνται αποτελεσματικά στο ενδιαφερόμενο
προσωπικό.
4. Ο υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων διαθέτει
πιστοποιητικό ικανότητας, όπως αναφέρεται στο άρθρο 21, το
οποίο εκδίδεται για όλες τις εργασίες που εκτελούνται στο σφαγείο
για το οποίο είναι υπεύθυνος.
5. Ο υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων τηρεί αρχείο
των ενεργειών που αναλαμβάνονται για να βελτιωθεί η μεταχείριση
των ζώων στο σφαγείο όπου εκτελεί τα καθήκοντά του. Το αρχείο
αυτό διατηρείται τουλάχιστον για ένα έτος και διατίθεται στις αρμόδιες
αρχές κατόπιν σχετικής αιτήσεως.
6. Οι παράγραφοι 1 έως 5 δεν ισχύουν για τα σφαγεία όπου
θανατώνονται λιγότερες από 1 000 μονάδες θηλαστικών ή λιγότερα
από 150 000 πτηνά ή κουνέλια ετησίως.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/13
Για τους σκοπούς του πρώτου εδαφίου, ως «μονάδα» νοείται μια
τυποποιημένη μονάδα μέτρησης που επιτρέπει την ομαδοποίηση
διαφόρων κατηγοριών ζώων ώστε να είναι δυνατή η σύγκρισή τους.
Κατά την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου, τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν
τους ακόλουθους συντελεστές μετατροπής:
α) ενήλικα βοοειδή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.
1234/2007 του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2007, για
τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και ειδικών
διατάξεων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα (ενιαίος κανονισμός
ΚΟΑ) ( 1 ) και ιπποειδή: 1 μονάδα·
β) άλλα βοοειδή: 0,50 μονάδες·
γ) χοίροι ζώντος βάρους άνω των 100 kg: 0,20 μονάδες·
δ) άλλοι χοίροι: 0,15 μονάδες·
ε) αιγοπρόβατα: 0,10 μονάδες·
στ) αρνιά, ερίφια και χοιρίδια ζώντος βάρους κάτω των 15 kg:
0,05 μονάδες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΑΠΟΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΩΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ
Άρθρο 18
Αποπληθυσμός
1. Η αρμόδια αρχή που είναι υπεύθυνη για τις εργασίες αποπληθυσμού
εκπονεί σχέδιο δράσης, ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση
προς τους κανόνες του παρόντος κανονισμού, πριν από
την έναρξη των εργασιών.
Ειδικότερα, οι προγραμματιζόμενες μέθοδοι αναισθητοποίησης και
θανάτωσης και οι αντίστοιχες τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας
για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης προς τους κανόνες του
παρόντος κανονισμού περιλαμβάνονται στα σχέδια έκτακτης ανάγκης
που απαιτούνται δυνάμει του κοινοτικού δικαίου για την υγεία
των ζώων, βάσει της παραδοχής του σχεδίου εκτάκτου ανάγκης
όσον αφορά το μέγεθος και τον τόπο των πιθανολογούμενων περιπτώσεων
εκδήλωσης ασθένειας.
2. Η αρμόδια αρχή:
α) μεριμνά για την εκτέλεση των εργασιών σύμφωνα με το σχέδιο
δράσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1·
β) λαμβάνει όλα τα απαιτούμενα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η
καλή μεταχείριση των ζώων στις καλύτερες δυνατές συνθήκες.
3. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου και σε εξαιρετικές
περιστάσεις, η αρμόδια αρχή μπορεί να χορηγεί παρεκκλίσεις από
μία ή περισσότερες διατάξεις του παρόντος κανονισμού, όταν κρίνει
ότι η συμμόρφωση ενδέχεται να δημιουργεί κινδύνους για την υγεία
του ανθρώπου ή να επιβραδύνει σημαντικά τη διαδικασία εκρίζωσης
μιας ασθένειας.
4. Μέχρι τις 30 Ιουνίου κάθε έτους, η αρμόδια αρχή που αναφέρεται
στην παράγραφο 1 διαβιβάζει στην Επιτροπή έκθεση για τις
εργασίες αποπληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο
έτος και τη δημοσιοποιεί μέσω του Διαδικτύου.
Για κάθε εργασία αποπληθυσμού, η έκθεση αυτή αναφέρει ιδίως:
α) τους λόγους του αποπληθυσμού·
β) τον αριθμό και το είδος των ζώων που θανατώθηκαν·
γ) τις μεθόδους αναισθητοποίησης και θανάτωσης που χρησιμοποιήθηκαν·
δ) μια περιγραφή των δυσκολιών που ανέκυψαν και, ανάλογα με
την περίπτωση, των λύσεων που προκρίθηκαν για την ανακούφιση
ή την ελαχιστοποίηση της ταλαιπωρίας των συγκεκριμένων
ζώων·
ε) τυχόν παρεκκλίσεις που χορηγήθηκαν σύμφωνα με την
παράγραφο 3.
5. Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για την εκπόνηση και την
εφαρμογή σχεδίων δράσης αποπληθυσμού μπορούν να εκδίδονται
σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος 2.
6. Ανάλογα με την περίπτωση, και προκειμένου να λαμβάνονται
υπόψη οι πληροφορίες που συλλέγονται από το ADNS, είναι δυνατόν
να θεσπίζεται, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 25
παράγραφος 2, παρέκκλιση από την υποχρέωση υποβολής έκθεσης
της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.
L 303/14 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
( 1 ) ΕΕ L 299 της 16.11.2007, σ. 1.
Άρθρο 19
Θανάτωση έκτακτης ανάγκης
Σε περίπτωση θανάτωσης έκτακτης ανάγκης, ο κάτοχος των συγκεκριμένων
ζώων λαμβάνει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την όσο το
δυνατόν ταχύτερη θανάτωσή τους.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
ΑΡΜΟΔΙΑ ΑΡΧΗ
Άρθρο 20
Επιστημονική στήριξη
1. Κάθε κράτος μέλος μεριμνά ώστε να υπάρχει επαρκής ανεξάρτητη
επιστημονική στήριξη για να βοηθούνται οι αρμόδιες
αρχές, κατόπιν αιτήσεώς τους, παρέχοντας:
α) επιστημονική και τεχνική εμπειρογνωμοσύνη όσον αφορά την
έγκριση των σφαγείων που αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος
2 και την ανάπτυξη νέων μεθόδων αναισθητοποίησης·
β) επιστημονικές γνωματεύσεις σχετικά με τις οδηγίες των κατασκευαστών
για τη χρήση και τη συντήρηση του εξοπλισμού
ακινητοποίησης και αναισθητοποίησης·
γ) επιστημονικές γνωματεύσεις σχετικά με τους οδηγούς ορθής
πρακτικής που εκπονούνται στην επικράτειά του για τους σκοπούς
του παρόντος κανονισμού·
δ) συστάσεις για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ιδίως
όσον αφορά τις επιθεωρήσεις και τους ελέγχους·
ε) γνωματεύσεις όσον αφορά την ικανότητα και την καταλληλότητα
επιμέρους φορέων και οντοτήτων να τηρούν τις απαιτήσεις του
άρθρου 21 παράγραφος 2.
2. Η επιστημονική στήριξη μπορεί να παρέχεται μέσω δικτύου,
υπό την προϋπόθεση ότι όλα τα καθήκοντα που αναφέρονται στην
παράγραφο 1 εκτελούνται για όλες τις σχετικές δραστηριότητες που
πραγματοποιούνται στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος.
Προς το σκοπό αυτόν, κάθε κράτος μέλος καθορίζει ένα και μοναδικό
σημείο επαφής και το δημοσιοποιεί μέσω του Διαδικτύου.
Αυτό το σημείο επαφής είναι αρμόδιο για την ανταλλαγή τεχνικών
και επιστημονικών πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών σχετικά
με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού με τους ομολόγους του
και την Επιτροπή.
Άρθρο 21
Πιστοποιητικό ικανότητας
1. Για τους σκοπούς του άρθρου 7, τα κράτη μέλη ορίζουν την
αρμόδια αρχή που είναι υπεύθυνη για:
α) τη διασφάλιση της παροχής μαθημάτων για την κατάρτιση του
προσωπικού που ασχολείται με τη θανάτωση των ζώων και τις
σχετικές διαδικασίες·
β) την έκδοση πιστοποιητικών ικανότητας που θα βεβαιώνουν την
επιτυχία του κατόχου σε ανεξάρτητη τελική εξέταση· τα θέματα
της εξέτασης αυτής είναι σχετικά με τις κατηγορίες των συγκεκριμένων
ζώων και αντιστοιχούν στις εργασίες που αναφέρονται
στο άρθρο 7 παράγραφοι 2 και 3, καθώς και στα θέματα που
ορίζονται στο παράρτημα IV·
γ) την έγκριση προγραμμάτων κατάρτισης για τα μαθήματα που
αναφέρονται στο στοιχείο α) και για το περιεχόμενο και τους
όρους της εξέτασης που αναφέρεται στο στοιχείο β).
2. Η αρμόδια αρχή μπορεί να αναθέτει την τελική εξέταση και
την έκδοση του πιστοποιητικού ικανότητας σε χωριστό φορέα ή
οντότητα, η οποία:
α) διαθέτει την ανάλογη πείρα, προσωπικό και εξοπλισμό·
β) είναι ανεξάρτητη και απαλλαγμένη από οποιαδήποτε σύγκρουση
συμφερόντων σε ό,τι αφορά την τελική εξέταση και την έκδοση
των πιστοποιητικών ικανότητας.
Η αρμόδια αρχή μπορεί επίσης να αναθέσει την οργάνωση των
μαθημάτων κατάρτισης σε χωριστό φορέα ή οντότητα που διαθέτει
την εμπειρία, το προσωπικό και τον εξοπλισμό που είναι απαραίτητα
γι’ αυτό.
Η αρμόδια αρχή δημοσιοποιεί μέσω του Διαδικτύου τα στοιχεία των
φορέων ή οντοτήτων στους οποίους έχουν μεταβιβαστεί τα καθήκοντα
αυτά.
3. Τα πιστοποιητικά ικανότητας αναφέρουν τις κατηγορίες ζώων,
τον τύπο του εξοπλισμού και τις εργασίες που αναφέρονται στο
άρθρο 7 παράγραφοι 2 ή 3 για τα οποία ισχύουν.
4. Τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν τα πιστοποιητικά ικανότητας
που εκδίδονται σε άλλο κράτος μέλος.
5. Η αρμόδια αρχή μπορεί να εκδίδει προσωρινά πιστοποιητικά
ικανότητας υπό την προϋπόθεση ότι:
α) ο αιτών είναι εγγεγραμμένος σε ένα από τα μαθήματα κατάρτισης
που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχείο α)·
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/15
β) ο αιτών θα εργάζεται παρουσία και υπό την άμεση εποπτεία
άλλου ατόμου που διαθέτει πιστοποιητικό ικανότητας που έχει
εκδοθεί για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα που θα εκτελείται·
γ) η διάρκεια ισχύος του προσωρινού πιστοποιητικού δεν υπερβαίνει
τους τρεις μήνες· και
δ) ο αιτών προσκομίζει γραπτή δήλωση στην οποία αναφέρεται ότι
δεν του έχει χορηγηθεί προηγουμένως άλλο προσωρινό πιστοποιητικό
ικανότητας της ίδιας εμβέλειας εφόσον αποδεικνύει
κατά ικανοποιητικό τρόπο στην αρμόδια αρχή ότι δεν μπόρεσε
να υποβληθεί στην τελική εξέταση.
6. Με την επιφύλαξη απόφασης της δικαστικής αρχής ή αρμόδιας
αρχής με την οποία απαγορεύεται ο χειρισμός ζώων, τα πιστοποιητικά
ικανότητας, συμπεριλαμβανομένου του προσωρινού πιστοποιητικού
ικανότητας, εκδίδονται μόνον εφόσον ο αιτών προσκομίζει
γραπτή δήλωση στην οποία αναφέρεται ότι δεν έχει διαπράξει
σοβαρή παράβαση του κοινοτικούή/και του εθνικού δικαίου για την
προστασία των ζώων κατά τα τρία έτη που προηγούνται της ημερομηνίας
υποβολής της αίτησης για το πιστοποιητικό αυτό.
7. Τα κράτη μέλη μπορούν να αναγνωρίζουν τα προσόντα που
αποκτώνται για άλλους σκοπούς ως ισοδύναμα προς τα πιστοποιητικά
ικανότητας για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, υπό
την προϋπόθεση ότι έχουν αποκτηθεί υπό συνθήκες ισοδύναμες με
εκείνες που ορίζονται στο παρόν άρθρο. Η αρμόδια αρχή δημοσιοποιεί
μέσω του Διαδικτύου και επικαιροποιεί κατάλογο των προσόντων
που αναγνωρίζονται ως ισοδύναμα προς το πιστοποιητικό
ικανότητας.
8. Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της
παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου μπορούν να εκδίδονται σύμφωνα
με τη διαδικασία του άρθρου 25 παράγραφος 2.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ
ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ, ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
Άρθρο 22
Μη συμμόρφωση
1. Για τους σκοπούς του άρθρου 54 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.
882/2004, η αρμόδια αρχή μπορεί ιδίως:
α) να απαιτεί από τους υπευθύνους επιχείρησης να τροποποιούν τις
τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας τους, και ιδίως να επιβραδύνουν
ή να παύουν την παραγωγή·
β) να απαιτεί από τους υπευθύνους επιχείρησης να αυξάνουν τη
συχνότητα των ελέγχων που αναφέρονται στο άρθρο 5 και να
τροποποιούν τις διαδικασίες παρακολούθησης που αναφέρονται
στο άρθρο 16·
γ) να αναστέλλει ή να ανακαλεί πιστοποιητικά ικανότητας που
έχουν εκδοθεί δυνάμει του παρόντος κανονισμού από άτομο
που δεν επιδεικνύει πλέον επαρκή ικανότητα, γνώση ή επίγνωση
των καθηκόντων του για την εκτέλεση των εργασιών για τις
οποίες εκδόθηκε το πιστοποιητικό·
δ) να αναστέλλει ή να ανακαλεί τη μεταβίβαση αρμοδιότητας που
αναφέρεται στο άρθρο 21 παράγραφος 2·
ε) να απαιτεί την τροποποίηση των οδηγιών που αναφέρονται στο
άρθρο 8 λαμβανομένων δεόντως υπόψη των επιστημονικών γνωμών
που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 20 παράγραφος 1
στοιχείο β).
2. Όταν η αρμόδια αρχή αναστέλλει ή ανακαλεί ένα πιστοποιητικό
ικανότητας, ενημερώνει την εκδίδουσα αρμόδια αρχή για την
απόφασή της.
Άρθρο 23
Κυρώσεις
Τα κράτη μέλη καθορίζουν τους κανόνες σχετικά με τις κυρώσεις
που ισχύουν σε περίπτωση παράβασης του παρόντος κανονισμού
και λαμβάνουν όλα τα απαιτούμενα μέτρα ώστε να διασφαλίζουν
την εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι
αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη γνωστοποιούν
τις σχετικές διατάξεις στην Επιτροπή μέχρι την 1η
Ιανουαρίου 2013 και την ενημερώνουν αμέσως για τυχόν επακόλουθες
τροποποιήσεις που τις επηρεάζουν.
Άρθρο 24
Κανόνες εφαρμογής
Οι τυχόν λεπτομέρειες εφαρμογής του παρόντος κανονισμού μπορούν
να θεσπίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 25
παράγραφος 2.
Άρθρο 25
Διαδικασία επιτροπής
1. Η Επιτροπή επικουρείται από τη μόνιμη επιτροπή για την
τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, η οποία συστάθηκε
βάσει του άρθρου 58 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002.
2. Στις περιπτώσεις που γίνεται μνεία της παρούσας παραγράφου,
εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ.
Η περίοδος που προβλέπεται στο άρθρο 5, παράγραφος 6, της
απόφασης 1999/468/ΕΚ ορίζεται τρίμηνη.
L 303/16 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙΙ
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 26
Αυστηρότεροι εθνικοί κανόνες
1. Ο παρών κανονισμός δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να διατηρούν
σε ισχύ εθνικούς κανόνες που αποσκοπούν να εξασφαλίσουν
ευρύτερη προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους και οι
οποίοι ίσχυαν κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.
Πριν από την 1η Ιανουαρίου 2013, τα κράτη μέλη ενημερώνουν
την Επιτροπή για τους εν λόγω εθνικούς κανόνες. Η Επιτροπή τους
γνωστοποιεί στα υπόλοιπα κράτη μέλη.
2. Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν εθνικούς κανόνες που
αποσκοπούν να εξασφαλίσουν ευρύτερη προστασία των ζώων κατά
τη θανάτωσή τους σε σχέση με αυτούς που περιέχονται στον
παρόντα κανονισμό όσον αφορά τους ακόλουθους τομείς:
α) τη θανάτωση ζώων και τις σχετικές εργασίες εκτός σφαγείου·
β) τη σφαγή και τις σχετικές εργασίες εκτρεφόμενων θηραμάτων
που ορίζονται στο σημείο 1.6 του παραρτήματος Ι του κανονισμού
(ΕΚ)αριθ. 853/2004, συμπεριλαμβανομένων των ταράνδων·
γ) τη σφαγή ζώων και τις σχετικές εργασίες σύμφωνα με το άρθρο
4 παράγραφος 4.
Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τους εν λόγω εθνικούς
κανόνες. Η Επιτροπή τους γνωστοποιεί στα υπόλοιπα κράτη μέλη.
3. Σε περίπτωση κατά την οποία, βάσει νέων επιστημονικών
στοιχείων, κράτος μέλος κρίνει αναγκαία τη λήψη μέτρων που αποσκοπούν
να εξασφαλίσουν ευρύτερη προστασία των ζώων κατά τη
θανάτωσή τους σε σχέση με τις μεθόδους αναισθητοποίησης που
αναφέρονται στο παράρτημα I, κοινοποιεί στην Επιτροπή τα προβλεπόμενα
μέτρα. Η Επιτροπή τα γνωστοποιεί στα υπόλοιπα κράτη
μέλη.
Η Επιτροπή παραπέμπει το θέμα στη μόνιμη επιτροπή για την
τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων που αναφέρεται στο
άρθρο 25 παράγραφος 1 εντός ενός μηνός από την κοινοποίηση
και, βάσει γνωμοδότησης της ΕΑΑΤ και σύμφωνα με την αναφερόμενη
στο άρθρο 25 παράγραφος 2 διαδικασία, εγκρίνει ή απορρίπτει
τα σχετικά εθνικά μέτρα.
Οσάκις η Επιτροπή το κρίνει σκόπιμο, μπορεί, βάσει των εγκεκριμένων
εθνικών μέτρων, να προτείνει τροποποιήσεις στο παράρτημα I
σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2.
4. Τα κράτη μέλη δεν απαγορεύουν ούτε παρεμποδίζουν την
κυκλοφορία, εντός της επικράτειάς τους, προϊόντων ζωικής προέλευσης
που παράγονται από ζώα τα οποία έχουν θανατωθεί σε άλλο
κράτος μέλος επειδή τα συγκεκριμένα ζώα δεν έχουν θανατωθεί
σύμφωνα με τους εθνικούς τους κανόνες οι οποίοι αποσκοπούν
σε ευρύτερη προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους.
Άρθρο 27
Εκθέσεις
1. Το αργότερο έως τις 8 Δεκεμβρίου 2014, η Επιτροπή υποβάλλει
στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά
με τη δυνατότητα εισαγωγής ορισμένων απαιτήσεων όσον
αφορά την προστασία των ψαριών κατά τη θανάτωσή τους, οι
οποίες να λαμβάνουν υπόψη τα μελήματα προστασίας των ζώων
καθώς και τον κοινωνικοοικονομικό και τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Ενδεχομένως, η έκθεση αυτή συνοδεύεται από νομοθετικές
προτάσεις για την τροποποίηση του παρόντος κανονισμού με την
εισαγωγή συγκεκριμένων κανόνων για την προστασία των ψαριών
κατά τη θανάτωσή τους.
Μέχρις ότου θεσπιστούν τα μέτρα αυτά, τα κράτη μέλη μπορούν να
διατηρούν ή να θεσπίζουν εθνικούς κανόνες για την προστασία των
ψαριών κατά τη σφαγή ή τη θανάτωσή τους και ενημερώνουν
σχετικά την Επιτροπή.
2. Το αργότερο έως τις 8 Δεκεμβρίου 2012, η Επιτροπή υποβάλλει
στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση για
τα συστήματα ακινητοποίησης των βοοειδών με αντιστροφή ή οποιαδήποτε
άλλη μη φυσιολογική θέση. Η έκθεση αυτή θα βασίζεται
στα αποτελέσματα επιστημονικής μελέτης η οποία θα συγκρίνει τα
συστήματα αυτά με τα συστήματα ακινητοποίησης των βοοειδών σε
ορθή θέση και θα λαμβάνει υπόψη τα μελήματα προστασίας των
ζώων καθώς και τον κοινωνικοοικονομικό και τον περιβαλλοντικό
αντίκτυπο, συμπεριλαμβανομένων της αποδοχής από τις θρησκευτικές
κοινότητες και της ασφάλειας των χειριστών. Ενδεχομένως, η
έκθεση αυτή συνοδεύεται από νομοθετικές προτάσεις για την τροποποίηση
του παρόντος κανονισμού όσον αφορά τα συστήματα
ακινητοποίησης των βοοειδών με αντιστροφή ή οποιαδήποτε άλλη
μη φυσιολογική θέση.
3. Το αργότερο έως τις 8 Δεκεμβρίου 2013, η Επιτροπή υποβάλλει
στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά
με τις διάφορες μεθόδους αναισθητοποίησης πουλερικών, και
ιδίως τα πολλαπλά αναισθητικά υδρόλουτρα πτηνών, λαμβάνοντας
υπόψη τα μελήματα προστασίας των ζώων και τον κοινωνικοοικονομικό
και περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/17
Άρθρο 28
Κατάργηση
1. Η οδηγία 93/119/ΕΟΚ καταργείται.
Ωστόσο, για τους σκοπούς του άρθρου 29 παράγραφος 1 του
παρόντος κανονισμού, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι ακόλουθες
διατάξεις της οδηγίας 93/119/ΕΟΚ:
α) παράρτημα A:
i) παράγραφος 1 του τμήματος Ι·
ii) παράγραφος 1 και δεύτερη πρόταση της παραγράφου 3 και
παράγραφοι 6, 7, 8 και η πρώτη πρόταση της παραγράφου
9 του τμήματος ΙΙ·
β) παράρτημα Γ παράγραφος 3.A.2, πρώτο εδάφιο της παραγράφου
3.Β.1, παράγραφος 3.8.2, 3.B.4 και παράγραφοι 4.2 και
4.3 του τμήματος II.
2. Οι αναφορές στην καταργούμενη οδηγία νοούνται ως αναφορές
στον παρόντα κανονισμό.
Άρθρο 29
Μεταβατικές διατάξεις
1. Έως τις 8 Δεκεμβρίου 2019, το άρθρο 14 παράγραφος 1
ισχύει μόνο για νέα σφαγεία ή για τυχόν νέα διαρρύθμιση, κατασκευή
ή εξοπλισμό που καλύπτονται από τους κανόνες του παραρτήματος
II, εφόσον δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία πριν από την 1η
Ιανουαρίου 2013.
2. Έως τις 8 Δεκεμβρίου 2015, τα κράτη μέλη μπορούν να
προβλέπουν την έκδοση πιστοποιητικών ικανότητας, όπως αναφέρονται
στο άρθρο 21, με απλουστευμένη διαδικασία για τα άτομα που
μπορούν να αποδείξουν σχετική επαγγελματική πείρα τουλάχιστον
τριών ετών.
Άρθρο 30
Έναρξη ισχύος
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη
δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2013.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος
μέλος.
Βρυξέλλες, 24 Σεπτεμβρίου 2009.
Για το Συμβούλιο
Η Πρόεδρος
M. OLOFSSON
L 303/18 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΕΘΟΔΩΝ ΑΝΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ
(όπως αναφέρονται στο άρθρο 4)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
Μέθοδοι
Πίνακας 1 — Μηχανικές μέθοδοι
Αριθμός
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
για ορισμένες μεθόδους
— κεφάλαιο II
του παρόντος
παραρτήματος
1
Διάταξη με διατρητική
ράβδο και διείσδυση
Σοβαρή και μη αντιστρέψιμη
βλάβη του εγκεφάλου που
προκαλείται από την κρούση
και τη διείσδυση διατρητικής
ράβδου.
Απλή αναισθητοποίηση.
Όλα τα είδη.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Θέση και κατεύθυνση της
βολής.
Κατάλληλη ταχύτητα, μήκος
εξόδου και διάμετρος της
ράβδου ανάλογα με το μέγεθος
και το είδος του ζώου.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης/
θανάτωσης (s).
Άνευ αντικειμένου.
2
Διάταξη με διατρητική
ράβδο χωρίς διείσδυση
Σοβαρή βλάβη του εγκεφάλου
από την κρούση διεισδυτικής
ράβδου χωρίς διείσδυση.
Απλή αναισθητοποίηση.
Μηρυκαστικά, πουλερικά, κουνέλια
και λαγοί.
Μόνον σφαγή για μηρυκαστικά
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες καταστάσεις για πουλερικά,
κουνέλια και λαγούς
Θέση και κατεύθυνση της
βολής.
Κατάλληλη ταχύτητα, διάμετρος
και σχήμα της ράβδου
ανάλογα με το μέγεθος και το
είδος του ζώου.
Ισχύς της χρησιμοποιούμενης
φύσιγγας
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης/
θανάτωσης (s).
Σημείο 1
3
Πυροβόλο όπλο με βλήμα
Σοβαρή και μη αντιστρέψιμη
βλάβη του εγκεφάλου που
προκαλείται από την κρούση
και διείσδυση ενός ή περισσότερων
βλημάτων.
Όλα τα είδη.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Θέση της βολής.
Ισχύς και διαμέτρημα της
φύσιγγας.
Τύπος βλήματος
Άνευ αντικειμένου.
4
Σύνθλιψη
Άμεση σύνθλιψη ολόκληρου
του ζώου.
Νεοσσοί έως 72 ωρών και μη
εκκολαφθέντα έμβρυα.
Όλες οι περιστάσεις πλην της
σφαγής
Μέγιστο μέγεθος της παρτίδας
προς θανάτωση.
Διάστημα μεταξύ λεπίδων και
ταχύτητα περιστροφής
Μέτρα για την πρόληψη της
υπερφόρτωσης.
Σημείο 2.
5
Εξάρθρωση του αυχένα
Τέντωμα και συστροφή του
αυχένα με το χέρι ή μηχανικά,
η οποία προκαλεί εγκεφαλική
ισχαιμία.
Πουλερικά ζώντος βάρους έως
5 kg
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Άνευ αντικειμένου.
Σημείο 3.
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/19
Αριθμός
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
για ορισμένες μεθόδους
— κεφάλαιο II
του παρόντος
παραρτήματος
6
Πλήγμα στο κρανίο με
κρούση
Σταθερό και ακριβές πλήγμα
στο κρανίο, το οποίο προκαλεί
σοβαρή βλάβη του εγκεφάλου
Χοιρίδια, αμνοί, ερίφια, κουνέλια,
λαγοί, γουνοφόρα ζώα και
πουλερικά βάρους ζώντος ζώου
έως 5 kg.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Ισχύς και σημείο της κρούσης
Σημείο 3.
Πίνακας 2 — Ηλεκτρικές μέθοδοι
Αρ.
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
του κεφαλαίου II του
παρόντος παραρτήματος
1
Ηλεκτρική αναισθητοποίηση
μόνο της κεφαλής
Έκθεση του εγκεφάλου σε
ηλεκτρικό ρεύμα που προκαλεί
ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
(ΗΕΓ) τύπου γενικευμένης επιληψίας.
Απλή αναισθητοποίηση.
Όλα τα είδη.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Ελάχιστο ρεύμα (A ή mA).
Ελάχιστη τάση (V).
Μέγιστη συχνότητα (Hz).
Ελάχιστος χρόνος έκθεσης.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης/
θανάτωσης (s).
Συχνότητα βαθμονόμησης του
εξοπλισμού.
Βελτιστοποίηση της ροής του
ρεύματος.
Πρόληψη ηλεκτροσόκ πριν από
την αναισθητοποίηση.
Θέση και εμβαδόν της επιφάνειας
επαφής των ηλεκτροδίων.
Σημείο 4.
2
Ηλεκτρική αναισθητοποίηση
με ηλεκτρόδια σε
κεφαλή και σώμα
Έκθεση του σώματος σε ηλεκτρικό
ρεύμα που προκαλεί
ταυτόχρονα ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
(ΗΕΓ) τύπου γενικευμένης
επιληψίας και ινιδισμό ή
διακοπή της λειτουργίας της
καρδιάς.
Απλή αναισθητοποίηση σε
περίπτωση σφαγής.
Όλα τα είδη.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Ελάχιστο ρεύμα (A ή mA).
Ελάχιστη τάση (V).
Μέγιστη συχνότητα (Hz).
Ελάχιστος χρόνος έκθεσης.
Συχνότητα βαθμονόμησης του
εξοπλισμού.
Βελτιστοποίηση της ροής του
ρεύματος.
Πρόληψη ηλεκτροσόκ πριν από
την αναισθητοποίηση.
Θέση και εμβαδόν της επιφάνειας
επαφής των ηλεκτροδίων.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης
(s) σε περίπτωση απλής
αναισθητοποίησης.
Σημείο 5.
L 303/20 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
Αρ.
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
του κεφαλαίου II του
παρόντος παραρτήματος
3
Ηλεκτρικό υδρόλουτρο
Έκθεση ολόκληρου του σώματος
σε ηλεκτρικό ρεύμα που
προκαλεί ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
(ΗΕΓ) τύπου γενικευμένης
επιληψίας και πιθανώς ινιδισμό
ή διακοπή της λειτουργίας της
καρδιάς μέσω υδρόλουτρου.
Απλή αναισθητοποίηση εκτός
εάν η συχνότητα είναι ≤ 50
Hz.
Πουλερικά.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Ελάχιστο ρεύμα (A ή mA).
Ελάχιστη τάση (V).
Μέγιστη συχνότητα (Hz).
Συχνότητα βαθμονόμησης του
εξοπλισμού.
Πρόληψη ηλεκτροσόκ πριν από
την αναισθητοποίηση.
Ελαχιστοποίηση του πόνου
κατά την αγκίστρωση.
Βελτιστοποίηση της ροής του
ρεύματος.
Μέγιστη διάρκεια αγκίστρωσης
πριν από το υδρόλουτρο.
Ελάχιστος χρόνος έκθεσης για
κάθε ζώο.
Βύθιση των πτηνών μέχρι το
ύψος της βάσης των πτερύγων.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης/
θανάτωσης (s) για συχνότητα
άνω των 50 Hz (s).
Σημείο 6.
Πίνακας 3 — Μέθοδοι με χρήση αερίων
Αρ.
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
του κεφαλαίου II του
παρόντος παραρτήματος
1
Διοξείδιο του άνθρακα σε
υψηλή συγκέντρωση
Άμεση ή προοδευτική έκθεση
ζώων με αισθητηριακή αντίληψη
σε μείγμα αερίων με
περιεκτικότητα σε διοξείδιο του
άνθρακα άνω του 40 %. Η
μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιείται
σε φρέατα, σήραγγες,
κιβώτια μεταφοράς ή σε ερμητικά
κλεισμένα κτίρια.
Απλή αναισθητοποίηση σε
περίπτωση σφαγής χοίρων.
Χοίροι, ικτίδες, τσιντσιλά, πουλερικά
εκτός από τις πάπιες και
τις χήνες.
Σφαγή μόνον για τους χοίρους
Άλλες περιστάσεις πλην της
σφαγής για τα πουλερικά, τις
ικτίδες, τα τσιντσιλά, τους χοίρους.
Συγκέντρωση διοξειδίου του
άνθρακα.
Διάρκεια της έκθεσης.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης
(s) σε περίπτωση απλής
αναισθητοποίησης.
Ποιότητα του αερίου.
Θερμοκρασία του αερίου.
Σημείο 6.
Σημείο 7.
1α
Διοξείδιο του άνθρακα σε
δύο φάσεις
Διαδοχική έκθεση ζώων με
αισθητηριακή αντίληψη σε
μείγμα αερίων με περιεκτικότητα
σε διοξείδιο του άνθρακα
έως 40 %, και στη συνέχεια,
όταν τα ζώα χάσουν τις
αισθήσεις τους, σε μεγαλύτερη
συγκέντρωση διοξειδίου του
άνθρακα.
Πουλερικά
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Συγκέντρωση διοξειδίου του
άνθρακα.
Διάρκεια της έκθεσης.
Ποιότητα του αερίου.
Θερμοκρασία του αερίου.
Άνευ αντικειμένου
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/21
Αρ.
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
του κεφαλαίου II του
παρόντος παραρτήματος
2
Διοξείδιο του άνθρακα σε
συνδυα-σμό με αδρανή
αέρια
Άμεση ή προοδευτική έκθεση
ζώων με αισθητηριακή αντίληψη
σε μείγμα αερίων με
περιεκτικότητα έως 40 % διοξειδίου
του άνθρακα σε συνδυασμό
με αδρανή αέρια που
προκαλεί ανοξία. Η μέθοδος
μπορεί να χρησιμοποιείται σε
φρέατα, σάκους, σήραγγες,
κιβώτια μεταφοράς ή σε ερμητικά
κλεισμένα κτίρια.
Απλή αναισθητοποίηση για
χοίρους, εάν η διάρκεια της
έκθεσης σε τουλάχιστον 30 %
διοξείδιο του άνθρακα είναι
μικρότερη από [7] λεπτά.
Απλή αναισθητοποίηση για
πουλερικά, εάν η συνολική
διάρκεια της έκθεσης σε τουλάχιστον
30 % διοξείδιο του
άνθρακα είναι μικρότερη από
[3] λεπτά.
Χοίροι και πουλερικά.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Συγκέντρωση διοξειδίου του
άνθρακα.
Διάρκεια της έκθεσης.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης/
θανάτωσης (s) σε περίπτωση
απλής αναισθητοποίησης.
Ποιότητα του αερίου.
Θερμοκρασία του αερίου.
Συγκέντρωση οξυγόνου.
Σημείο 8.
3
Αδρανή αέρια
Άμεση ή προοδευτική έκθεση
ζώων με αισθητηριακή αντίληψη
σε μείγμα αδρανών
αερίων, όπως αργό ή άζωτο,
που προκαλεί ανοξία. Η μέθοδος
μπορεί να χρησιμοποιείται
σε φρέατα, σάκους, σήραγγες,
κιβώτια μεταφοράς ή σε ερμητικά
κλεισμένα κτίρια.
Απλή αναισθητοποίηση σε
περίπτωση σφαγής χοίρων.
Απλή αναισθητοποίηση για
πουλερικά εάν η διάρκεια της
έκθεσης σε ανοξία δεν υπερβαίνει
τα 3 λεπτά.
Χοίροι και πουλερικά.
Σφαγή, αποπληθυσμός και
άλλες περιστάσεις
Συγκέντρωση οξυγόνου.
Διάρκεια της έκθεσης.
Ποιότητα του αερίου.
Μέγιστο διάστημα μεταξύ
αναισθητοποίησης και αφαίμαξης/
θανάτωσης (s) σε περίπτωση
απλής αναισθητοποίησης.
Θερμοκρασία του αερίου.
Σημείο 8.
4
Μονοξείδιο του άνθρακα
(καθαρό)
Έκθεση ζώων με αισθητηριακή
αντίληψη σε μείγμα αερίων με
περιεκτικότητα σε μονοξείδιο
του άνθρακα [άνω του 4 %].
Γουνοφόρα ζώα, πουλερικά και
χοιρίδια.
Άλλες περιστάσεις πλην της
σφαγής
Ποιότητα του αερίου.
Συγκέντρωση μονοξειδίου του
άνθρακα.
Διάρκεια της έκθεσης.
Θερμοκρασία του αερίου.
Σημεία 9.1,9.2 και
9.3.
5
Μονοξείδιο του άνθρακα
με άλλα αέρια
Έκθεση ζώων με αισθητηριακή
αντίληψη σε μείγμα αερίων με
περιεκτικότητα σε μονοξείδιο
του άνθρακα άνω του 1 %,
συνδυασμένο με άλλα τοξικά
αέρια.
Γουνοφόρα ζώα, πουλερικά και
χοιρίδια.
Άλλες περιστάσεις πλην της
σφαγής
Συγκέντρωση μονοξειδίου του
άνθρακα.
Διάρκεια της έκθεσης.
Θερμοκρασία του αερίου.
Διήθηση του αερίου που
παράγεται από κινητήρα.
Σημείο 9.
L 303/22 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 18.11.2009
Πίνακας 4 — Άλλες μέθοδοι
Αρ.
Ονομασία
Περιγραφή
Όροι χρήσης
Βασικές παράμετροι
Ειδικές απαιτήσεις
του κεφαλαίου II του
παρόντος παραρτήματος
1
Θανατηφόρος ένεση
Απώλεια αισθητηριακής αντίληψης
και ευαισθησίας που
ακολουθείται από μη αντιστρέψιμο
θάνατο, ο οποίος προκαλείται
από ένεση κτηνιατρικών
φαρμάκων.
Όλα τα είδη.
Άλλες περιστάσεις πλην της
σφαγής
Τύπος ένεσης
Χρήση εγκεκριμένων φαρμάκων
Άνευ αντικειμένου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
Ειδικές απαιτήσεις για ορισμένες μεθόδους
1. Διάταξη με διατρητική ράβδο χωρίς διείσδυση
Όταν χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο οι υπεύθυνοι επιχείρησης προσέχουν ώστε να αποφευχθεί η θραύση του κρανίου.
Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται μόνον για μηρυκαστικά ζώντος βάρος άνω των 10 kg.
2. Σύνθλιψη
Η μέθοδος αυτή διασφαλίζει την ακαριαία σύνθλιψη και τον άμεσο θάνατο των ζώων. Η συσκευή περιέχει ταχέως περιστρεφόμενες
λεπίδες ή εξογκώματα από αφρώδες πολυστυρένιο. Η χωρητικότητα της συσκευής πρέπει να είναι τέτοια ώστε να
διασφαλίζει ότι όλα τα ζώα θανατώνονται ακαριαία, ακόμη και όταν πρόκειται για μεγάλες ποσότητες.
3. Εξάρθρωση του αυχένα και πλήγμα στο κρανίο με κρούση
Οι μέθοδοι αυτές δεν χρησιμοποιούνται ως συνήθεις μέθοδοι αλλά μόνον όταν δεν υπάρχουν άλλες μέθοδοι αναισθητοποίησης.
Οι μέθοδοι αυτές δεν χρησιμοποιούνται σε σφαγεία, παρά μόνον ως εφεδρικές μέθοδοι αναισθητοποίησης.
Ουδείς προβαίνει σε εξάρθρωση του αυχένα με το χέρι ή καταφέρει πλήγμα στο κρανίο με κρούση σε περισσότερα από
εβδομήντα ζώα ημερησίως.
Η εξάρθρωση του αυχένα με το χέρι δεν χρησιμοποιείται για ζώα ζώντος βάρους άνω των τριών kg.
4. Ηλεκτρική αναισθητοποίηση μόνο της κεφαλής
4.1. Κατά την ηλεκτρική αναισθητοποίηση μόνο της κεφαλής, τα ηλεκτρόδια πρέπει να καλύπτουν ολόκληρο τον εγκέφαλο
του ζώου και να είναι προσαρμοσμένα στο μέγεθός του.
4.2. Η ηλεκτρική αναισθητοποίηση μόνο της κεφαλής εκτελείται με τις ελάχιστες τιμές ρεύματος που ορίζονται στον πίνακα 1.
Πίνακας 1 — Ελάχιστες τιμές ρεύματος για ηλεκτρική αναισθητοποίηση μόνο της κεφαλής
Κατηγορία ζώων
Βοοειδή ηλικίας 6
μηνών και άνω
Βοοειδή ηλικίας
κάτω των 6
μηνών
Αιγοπρόβατα
Χοίροι
Κοτόπουλα
Γαλοπούλες
Ελάχιστο ρεύμα
1,28 A
1,25 A
1,00 A
1,30 A
240 mA
400 mA
18.11.2009 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 303/23
5. Ηλεκτρική αναισθητοποίηση με ηλεκτρόδια σε κεφαλή και σώμα
5.1. Αιγοπρόβατα και χοίροι.
Οι ελάχιστες τιμές ρεύματος για ηλεκτρική αναισθητοποίηση με ηλεκτρόδια σε κεφαλή και σώμα είναι 1 Α για τα αιγοπρόβατα
και 1,30 Α για τους χοίρους.
5.2. Αλεπούδες
Τα ηλεκτρόδια πρέπει να τοποθετούνται στο στόμα και στο ορθό με ελάχιστη τιμή ρεύματος 0,3 Α και ελάχιστη τάση 110 V για
τουλάχιστον τρία δευτερόλεπτα.
5.3. Τσιντσιλά
Τα ηλεκτρόδια πρέπει να τοποθετούνται στο αφτί και στην ουρά με ελάχιστη τιμή ρεύματος 0,57 Α για τουλάχιστον 60
δευτερόλεπτα.
6. Αναισθητοποίηση πουλερικών με ηλεκτρικό υδρόλουτρο
6.1. Τα ζώα δεν πρέπει να αγκιστρώνονται εάν είναι πολύ μικρά για αναισθητικό υδρόλουτρο ή σε περίπτωση που η
αγκίστρωση ενδέχεται να προκαλέσει ή να εντείνει τον πόνο που υφίσταται το ζώο (π.χ. προφανώς τραυματισμένα ζώα). Στις
περιπτώσεις αυτές πρέπει να θανατώνονται με εναλλακτική μέθοδο.
6.2. Τα άγκιστρα πρέπει να είναι υγρά προτού τα ζωντανά πτηνά αγκιστρωθούν και εκτεθούν στο ηλεκτρικό ρεύμα. Τα πτηνά
αναρτώνται και από τα δύο πόδια.
6.3. Για τα ζώα που αναφέρονται στον Πίνακα 2, η αναισθητοποίηση με υδρόλουτρο γίνεται με τις ελάχιστες τιμές ρεύματος
που ορίζονται στον εν λόγω πίνακα, τα δε ζώα εκτίθενται στο ρεύμα αυτό για διάρκεια τουλάχιστον τεσσάρων δευτερολέπτων.
Πίνακας 2 — Απαιτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος για τον εξοπλισμό αναισθητοποίησης με υδρόλουτρο
(μέσες τιμές ανά ζώο)
Συχνότητα (Hz)
Κοτόπουλα
Γαλοπούλες
Πάπιες και χήνες
Ορτύκια
<>